هیئت های خانگی؛ دژی محکم برابر نفوذ فرهنگی

به گزارش زرین نامه؛ با توجه به نیاز بشر به انجام اعمال دینی و ارتباط با خدا، هیئت های خانگی برای برطرف کردن این نیاز، از جایگاه خاصی در اجتماعات برخوردارند، چرا که خارج از جمع های کنترل شده بیرون و محیط های های خاص بوده و در خانه های مردم تشکیل می شود. 

استان گلستان از لحاظ هیئت های مذهبی خانگی دارای جایگاه بالایی در کشور است، به طوری که می توان ادعا کرد، در هر کوچه یا خیابانی یک هیئت خانگی وجود دارد.

هیئت های خانگی اما غیر از ادای یک فریضه دینی،  کارکردهای مختلف دیگری هم دارند که در این گزارش از نزدیک با یک نمونه از این هیئت ها آشنا شده و از کارکردهای آن مطلع می شویم:  

هیئت خانگی «اباصالح» که فعالیت خود را حدود 20 سال قبل در شهرستان علی آباد کتول آغاز کرده است، حالا انسجام بیشتری یافته و در آن فعالیت های متنوعی انجام می شود.

محبوبه رجبی عضو هیئت امنای این هیئت می گوید: در گذشته فعالیت این هیئت تنها به برگزاری جلسات هفتگی قرآن کریم به صورت گردشی در منازل اعضاء محدود می شد، اما از سال 80  فعالیت هایمان بیشتر شد و حالا دیگر برای همه ی روز های هفته برنامه داریم.  

توزیع سهام برای خرید خانه هیئت

وی می گوید: حدود 4 سال پیش با توزیع سهام های 500 هزار تومانی بین خیرین و اعضای هیئت، توانستیم منزل ثابتی را برای برگزاری مراسم ها و فعالیت هایمان خریداری کنیم که با استقبال خوبی مواجه شد و خیلی ها به نیت باقیات الصالحات خود در این امر نیک مشارکت کردند.

رجبی در بخش دیگری از صحبت هایش به برگزاری کلاس های آموزشی احکام، روان خوانی قرآن کریم، تفسیر و مفاهیم قرآنی، بحث و گفت و گو درباره چهل حدیث امام خمینی (ره) و منتهی الامال در کنار گرامیداشت ولادت ها و عزاداری  ائمه اطهار (ع) به عنوان دیگر فعالیت های دینی و مذهبی هیئت اباصالح اشاره می کند.

استقبال بانوان از کتابخانه هیئت

رجبی با اشاره به رشد بی نظیر کتابخوانی میان بانوان این هیئت، می گوید: ما در خانه ی هیئت، کتابخانه کوچکی درست کرده ایم که کتاب ها را به صورت قسطی به بانوان می فروشیم که باعث شده خیلی از آن ها به سمت کتابخوانی روی آورند و حالا همه ی آن ها در خانه های خود یک کتابخانه دارند.

وی با اشاره به مشارکت بانوان خیّر در حل مشکلات سایر اعضای هیئت، اضافه می کند: چند نفر از خانم ها مقداری پول به مسئول هیئت سپرده اند تا به واسطه قرض الحسنه از مشکلات خانواده اعضای هیئت گره گشایی شود. همچنین دفتری باز کرده ایم که ماهیانه 1000 تومان خانم ها می پردازند و اگر کسی از اعضای این دفتر در گذشت، اقامه یک روز نماز و روزه کامل و قرائت یک جزء قرآن از طرف سایر اعضا برای او انجام می شود. 

تهیه جهیزیه برای نوعروسان آبرومند

فاطمه غلامی یکی دیگر از اعضای هیئت امنای اباصالح (عج) نیز به دیگر فعالیت های هیئت اشاره می کند و اینکه آن ها تاکنون تعدادی زیادی  نوعروس آبرومند را با تهیه جهیزیه به خانه بخت فرستاده اند.

وی می گوید: ما در ایام خاصی از سال مانند ماه مبارک رمضان، هنگام آغاز مدارس و پایان سال بسته های مواد غذایی و پوشاک و در حد توان مبلغی پول به کمک خیرین و اعضای هیئت درست می کنیم و در نهایت این بسته ها را بین خانواده های آبرودار و نیازمند توزیع می کنیم. در پایان سال نیز سفره ختم اموات پهن می کنیم که هر کس به نیت اموات خودش مواد غذایی، پوشاک یا پول خیرات می کند و آن را هم بین نیازمندان توزیع می کنیم. 

هرچه در هیئت می آموزیم، عملی می کنیم

رجبی بعد از تشریح فعالیت های هیئت خانگی اباصالح اذعان می کند: ما با شنیدن سخنرانی های طلاب، مطالعه تفسیر قرآن کریم و کتاب های دینی مذهبی درون هیئت به این نتیجه رسیدیم که باید آنچه آموخته ایم را در حد توان عملیاتی کنیم.

وی می افزاید:  همه ی خانم های عضو هیئت اباصالح (عج) خانه دار هستند و منبع درآمد خاصی ندارند، اما هر بار که برای انجام یک برنامه یا کار نیک تصمیمی گرفتیم، با توکل به خدا و توسل به امام زمان (عج) به نحو احسن انجام شده است.

 غلامی نیز با تایید حرف های رجبی، می گوید: ما با دست های خالی آمده ایم اما همواره خداوند پشتیبان و گره گشای کارهای ما بوده و حتی بسیاری از مشکلات و گرفتاری های زندگیمان نیز با توسل به این هیئت حل شده است.

هیئت های خانگی؛ فرصت ها و تهدیدها  

حجت الاسلام و المسلمین علیرضا رنجبر یکی از کارشناسان مذهبی استان گلستان در گفت و گو با خبرنگار زرین نامه درباره هیئت های خانگی عنوان می کند: هیئت های مذهبی خانگی پیشینه بسیار عمیقی در جامعه مذهبی ایرانیان دارد و ظرفیت بزرگی را برای تربیت و ایجاد روحیه دینی در متن خانواده ها ایجاد می کنند.

وی اظهار می کند: بسیاری از مردم گمان می کنند برای انجام امور مذهبی فقط باید در مساجد تکایا یا حسینیه ها حضور یابند و بر این اساس، بخش عظیمی از اجتماع به دلیل مشغله های زیاد اجتماعی و کارهای روزانه، از حضور در مجالس مذهبی متمرکز محروم می مانند. اما وجود هیئت های مذهبی خانگی می تواند فرصتی مناسب برای حضور افراد در یک فضای مذهبی، معنوی اما بی پیرایه و صمیمی همراه با همسایه ها، دوستان و آشنایان ایجاد کند.

هیئت های خانگی حلقه اتصال با اهل بیت (ع)

رنجبر معتقد است حضور یک هیئت مذهبی در هر خانه، اهل آن خانه را از کوچک تا بزرگ وارد یک تعهد عاطفی و صمیمی بی واسطه با دین می کند و از طرفی حتی کودکان نابالغ آن خانه هم در معرض برنامه های دینی، آن هم خارج از فضای سنگین اجتماع قرار می گیرند.

رنجبر می افزاید: مظاهر و عُلقه های مذهبی فضایی صمیمی و به صورت چهره به چهره منتقل می کند و به صورت ناخواسته همه ی خانواده با نوعی رفتار مذهبی آشنا می شوند. اما مطمئناً دشمن این ظرفیت عظیم تبلیغی دین را نادیده نگرفته و سعی می کند به هر شکل ممکن آن را منحرف کرده، یا به انزوا بکشاند. 

این کارشناس دینی می گوید: اگر یک نگاه واقع بینانه داشته باشیم، در کنار تمام مزایا و فواید هیئت های مذهبی از جمله تشکیل اجتماع های کوچک مذهبیون و ایجاد فضای سالم برای آشنایی و مراودات اجتماعی خانواده های مقید به مسایل دینی، آسیب هایی هم این مجالس به ویژه مجالس زنانه را تهدید می کند، چرا که خانم ها کمتر به سواد، تحصیلات، بینش و آگاهی سخنران جلسات خود توجه دارند و بیشتر نغمه ها و نواهای سوزناک وی برای آن ها حائز اهمیت است که این مساله زمینه ساز انحرافات کوچک و بزرگی در مجالس آن ها می شود.

انحرافات در هیئت های خانگی

وی با اشاره به مصداق هایی از انحرافات در مجالس هیئت های خانگی زنانه، تشریح می کند: از جمله ورود خرافات به مجالس عزاداری زنانه، نسبت دادن رنگ ها، میوه ها، طرز آرایش سفره و حتی هدیه هایی که گاهی در بعضی از مجالس به یکی از اهل بیت (ع) اهداء می شود، هیچ سبقه و سند دینی - مذهبی ندارد و خرافاتی بیش نیست.

رنجبر اضافه می کند: یکی دیگر از آفات هیئت های خانگی، رقابت در تجمل و آرایش این مجالس است، این مساله منجر به حاشیه رانده شدن بخش عظیمی از جامعه که در طبقه متوسط و پایین تر قرار دارند، شده است، زیرا با ورود به عرصه رقابت تجملات، توان مالی اکثر جامعه اجازه ورود به چنین فضایی را نمی دهد، هر چند اگر ورود کنند هم هیچ نتیجه معنوی در بر ندارند، چرا که اصل صدق نیت است که آن هم با نیت چشم و هم چشمی و رو کم کنی از بین می رود. 

وی در ادامه متذکر می شود: یکی دیگر از آسیب هایی که ممکن است در زمینه هیئت های مذهبی رخ دهد احساس بی نیازی از حضور در اجتماعات مذهبی متمرکز است در حالی که حضور در چنین اجتماعاتی باعث رشد همگانی همه ی افراد جامعه می شود. 

آسیب هایی که هیئت های خانگی مردانه را تهدید می کند

رنجبر همچنین با گریزی به آفات و آسیب های هیئت های خانگی مردانه، گفته است: از جمله آسیب هایی که به هیئت های خانگی مردانه نیز وارد می شود، توهم مرجعیت در بسیاری از هیئت داران است، چرا که با طی مدت زمانی از هیئت داری و برگزاری مجالس مذهبی به دلیل عدم توجه به لزوم تخصص در امر دین و به صرف عمل به مظاهر دینی و مذهبی، بسیاری از طلایه داران هیئت های مذهبی که جوانان در راس آن ها هستند، این توهم ایجاد می شود که دیگر در انجام تکالیف شرعی یا طریقه انجام تکالیف مذهبی نیاز رجوع به متخصصین دینی که همان روحانیون هستند، را ندارند.

 کارشناس مذهبی استان گلستان تاکید می کند: این امر باعث بروز انحرافات شدیدی در بعضی از هیات شده که آثار آن کاملاً مشهود است و می بایست همه ی هیئت های مذهبی خانگی تحت نظارت سازمان تبلیغات اسلامی یا ارگان های مذهبی زیربط و با اشراف کامل امام جمعه یا عالم دینی مورد اتکاء آن شهر، به فعالیت خود ادامه دهند. 

رنجبر در پایان خاطر نشان می کند: باید همانطور که ماهواره و شبکه های مجازی در خانه ها و میان فرزندانمان نفوذ کرده است، هیئت های مذهبی خانگی در منازل ما گسترش یابد چرا که این هیئت ها سنگر خط مقدم مقابله با آسیب های تهاجمات فرهنگی دشمن است.

گزارش: نرگس تجری

انتهای پیام/