لشکر شکارچیان از جان گلستان چه می‌خواهند

به گزارش زرین نامه؛ صدای گلوله که بلند شد، حیوان با ناله‎ای روی زمین افتاد ولی از جا بر خاست و لنگ‎لنگان به سمت پائین جنگل رفت، سگ و شکارچی هم دنبالش دویدند، حیوان لنگ‎لنگان و با تن زخمی وارد گودالی شد. چند دقیقه بعد شکارچی با صدای سگ به بالای گودال رسید. حیوان در حالی که پستان‎هایش در دهان توله‎اش هستند در جدال با گلوله سرد، مغلوب شده است! این ماجرا و ماجراهایی از این دست، داستان تلخ شکارچیانی است که گاه و بیگاه صحنه‎های دلخراشی را به بهانه ورزش و تفریح سالم در طبیعت رقم می‎زنند.

تفریح سالم

تفریح فعالیتی منطقی و عقلانی در زندگی افراد محسوب می‎شود و وجود آن در زندگی صنعتی و بی‎روح جوامع امروزی بسیار ضروری و لازم است. مشترکات مزایای این مقوله در مذهب، پزشکی، روان‎شناسی و برخی علوم دیگر باعث شده بسیاری از اندیشمندان در هر زمینه و تخصص تفریح را برای حیات و پویایی جوامع، مفید و حیاتی تلقی کنند و تقریبا آن را برای همه افراد جامعه بدون در نظر گرفتن سن و سال، قومیت، جنسیت، ملیت و ... تجویز کنند.

به عبارت دیگر از تفریح می‎توان به عنوان غذای روح و روان یاد کرد. تفریح فعالیتی است که به صورت انفرادی یا گروهی در اوقات فراغت انجام شده و شرکت در آن اختیاری و لذت‏بخش و دارای جاذبه آنی است و هیچ پاداشی غیر از خود تفریح و لذات ذاتی آن، شرکت‏کننده را به آن تشویق نمی‏کند و خود تفریح و تبعات لذت بخش و نشاط‎آور آن هستند که فرد را برای پرداختن به آن راغب می‎کنند.

پیامبر اکرم (ص) نیز فرموده است: به تفریح و بازی بپردازید که من دوست ندارم در در دین شما سخت‎گیری دیده شود. اسلام اصولا به بهره‌مند شدن از زیبایی‌ها، مواهب زندگی و عوامل نشاط‌‎آور اهمیت می‌دهد.

برخی ورزش ها نظیر شنا، سوارکاری، کشتی ، پیاده روی و ... در اسلام توصیه شده است و از صدر اسلام مسلمانان به این ورزش‎ها می‎پرداخته‎اند. بنابراین تفریح نه تنها منافاتی با روح اسلام ندارد بلکه توصیه به آن نیز نشان می‎دهد پرداختن به این امر از ضروریات و واجبات یک جامعه سلام و پویاست.

تفریحات در هزاره سوم

بعد از صنعتی شدن جوامع امروزی و پدید آمدن تفریحات و ورزش‎های جدید، بسیاری از مردم با سلایق مختلف رو به این تفریحات آوردند. برخی از این تفریحات در محیط باز و برخی در سالن و خانه قابل اجراست اما با وجود ابداع تفریحات و سرگرمی‎های حقیقی و مجازی برخی تفریحات با قدمت چند صد ساله یا چند هزار ساله هنوز به فراموشی سپرده نشده‎اند و در بین همه جوامع جایگاه خود را حفظ کرده‎اند.

پیاده‎روی، کوهنوردی، سوارکاری، شنا، مسافرت، ورزش و ... بخشی از تفریحاتی هستند که هنوز طرفداران بی‎شماری در سراسر دنیا دارند. متاسفانه در این بین شکار حیوانات بی‎دفاع نیز همواره در بین برخی از افراد جامعه به عنوان یک ورزش و تفریح سالم و مفرح شناخته می‎شود.

شکار در تعالیم اسلامی

بسیاری از فقها بر این باورند شکار با یکی از دو شرط جایز است:

1ـ شکارچی شغل و محل درآمدی غیر از شکار نداشته باشد.

2ـ شکارچی از نظر اقتصادی جدا نیازمند شکار حیوان مورد نظرش، باشد. و در بیان دیگر، شکار وقتی حلال است که فقط با انگیزه اقتصادی در قالب «نیاز جدّی» بوده باشد.

شکار با انگیزه تفریح و نشاط و... ممنوع و گناه و حرام است و این فتوای اجماعی برخی فقها است. از برآیند این سخنان چنین بر می‎آید شکار به قصد لذت و تفریح چندان جایز نیست چرا که با روح تعالیم دینی منافات دارد.

آیا شکار کردن ورزش است؟

در گذشته‎های دور و در عصر آتش بشر نیز مانند سایر حیوانات مجبور بود برای زنده ماندن سایر حیوانات را بکشد ولی با گسترش کشاورزی و دامداری و شناخت میوه‎جات و سبزی‎جات و استفاده از توانمندی‎های خویش، نیاز بشر به تغذیه از حیوانات وحشی مرتفع شد ولی بعد از گذشت هزاران سال شکار این حیوانات متوقف نشده است!

همه ساله صدها هزار حیوان و پرنده بی‎دفاع در اقصی نقاط کره زمین قربانی خشونت، غرور و مهارت تیراندازانی می‎شوند که ناجوانمردانه‎ترین تفریح را برگزیده‎اند و اسم این قتل عام را ورزش گذاشته‎اند.

تکنولوژی در خدمت شکارچیان

در طی سال‎های اخیر پیشرفت تکنولوژی و صنعت به مدد شکارچیان نیز آمده است و با ساخت انواع و اقسام سلاح‎ها و تجهیزات جدید گام‎های جدیدی در شکار و صید حیوانات برداشته شد.

 ساخت انواع سلاح‎های سبک و پیشرفته و تولید انواع و اقسام تجهیزات و وسایل جانبی شکار این امکان را به شکار چیان می‎دهد که در سخت‎ترین شرایط نیز به شکار بپردازند و دیگر نگران نم گرفتن گلوله‎ها، دقت پائین تفنگ‎های قدیمی و سایر گرفتاری‎های شکارچیان قدیمی نباشند.

به علاوه ساخت انواع تجهیزات ردیاب، قطب نماهای دقیق، البسه و چادرهای مجهز، وسایل تقلید صدای حیوانات و کمترین شانس را از حیوانات بی‎دفاع برای زنده ماندن می‎گیرند.

شکار و اقتصاد

در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا بُعد اقتصادی مقوله شکار همانند بسیاری مقولات دیگر از قلم نیفتاده است و «هانتینگ توریسم» یا به عبارتی «گردشگری شکار» یکی از پردرآمدترین صنایع توریستی محسوب می‎شود که همه ساله میلیون‎ها دلار عاید دولت‎هایی می‎کند که روی این طرح، برنامه‎ریزی می‎کنند.

  در این کشورها، مناطقی برای شکار در نظر گرفته می‎شوند که دارای امکانات اقامتی نیز هستند. سپس از طریق سایت‎ها، جراید بین‎المللی و چاپ کاتالوگ‎های بسیار جذاب، هزینه اقامت، امکانات موجود و همچنین مبلغی که شکارچی باید بابت هر شکار بپردازد، به صورت جداگانه اطلاع‎رسانی می‎شود.

بدین ترتیب در فصل‎های معینی از سال که فصل جفت‎گیری یا زاد و ولد جانوران نیست شکارچیان زیادی از سراسر دنیا به این کشورها مسافرت می‎کنند که بدون شک کمک شایانی به اقتصاد این کشورها محسوب می‎شود. اما نکته مهم این است که شکار در این مناطق طبق اصول و قواعد خاصی انجام می‎شود طوری که هیچ‎گاه نسل حیوانات و پرندگان این مناطق تهدید نمی‎شود.

هر چند شکار حیوانات به این صورت نیز خوشایند نیست ولی دست کم در این گونه مناطق حیوانات در حال انقراض قتل عام نمی‎شوند و از منظر اقتصادی تا حدودی قابل توجیه است. اما از آنجایی که در کشور ما افراط و تفریط به بخشی از ساختار اجتماعی زندگی ما تبدیل شده است، شاهد شکار بی‎رویه حیوانات در همه فصول سال با انواع و اقسام روش‎های ناجوانمردانه و زجرآور هستیم.

شکار؛ تفریح یا قتل عام

هر چند شکار به عنوان یک تفریح سالم در جامعه از مقبولیت بالایی برخوردار است ولی این را نیز باید بپذیریم که متاسفانه افراط در این امر و آشنا نبودن برخی از ناشکارچیان باعث شده که هر از گاهی صحنه‎های دلخراشی در طبیعت رخ دهد که تصاویر و فیلم‎های آن بارها از طریق شبکه‎های اجتماعی در سراسر دنیا پخش شده است.

شکار حیوانات منحصر به استفاده از اسلحه نیست و در سال‎های اخیر روش‎های ناجوانمردانه زیادی ابداع شده است: نصب تله‎های آهنی که باعث زجرکش شدن حیوان می‎شود، تعقیب آهو با موتور که به سبب دوندگی زیاد در ریه جانور خون جمع می‎شود و منجر به مرگ جاندار می‎شود، استفاده از شوک الکتریکی برای کشتار جمعی ماهیان در رودخانه‎ها، نصب تورهای بلند در مسیر عبور پرندگان که گیر کردن در این تورها گاهی موجب خفگی پرندگان می‎شود، استفاده از سم و ... از جمله روش‎های خشونت باری است که متاسفانه در سال‎های اخیر گسترش یافته‎اند.

در برخی تصاویر و فیلم‎های منتشر شده در فضای مجازی شاهد استفاده از سلاح‎های قوی برای کشتن حیوانات کم‎جثه نظیر خرگوش هستیم که منجر به متلاشی شدن حیوان می‎شود. در واقع این نوع شکار نوعی جنایت سازمان‎یافته و دور از انسانیت محسوب می‎شود که گاهی اوقات مجوز قانونی نیز برای این کار صادر می‎شود!

یک لشکر شکارچی مجاز در گلستان

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان در خصوص تعداد شکارچیان مجاز و مجوزهای صادر شده در استان گلستان می‎گوید: تاکنون برای 25 هزار متقاضی (!)، مجوز حمل سلاح شکاری اعم از گلوله‎زنی، ساچمه‎زنی و اسلحه خفیف از سوی مبادی ذیربط صادر شده اما از این تعداد، 8 هزار نفر پروانه صید و شکار گرفته‎اند.

اسماعیل مهاجر اظهار داشت: صدور پروانه گلوله‎زنی 165 هزار ریال است که برای شکار حیوانات بزرگ جثه و چهار پا نظیر قوچ و میش صادر می‎شود اما در استان گلستان این پروانه‎های شکار صادر نمی‎شود.

وی افزود: اما صدور پروانه شکار پرندگان 600 هزار ریال است و یک ماهه صادر می‎شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان گفت: برای صدور پروانه انتفاعی شکار پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی، دستورالعملی تدوین می‎شود که در آن چگونگی شکار، ساعت و روز شکار و مناطق آزاد برای شکار در آن قید می‎شود.

مهاجر اعلام کرد: تاکنون 8 هزار پروانه شکار و 270 پروانه صید ماهی با قلاب در استان صادر شده است.

جالب است بدانید در علوم نظامی «لشکر» یکی از یگان‌های بزرگ ارتش است که شامل 10 هزار الی 20 هزا سرباز می‌شود. در واقع یک لشکر از چند تیپ تشکیل می‌شود. با این تفاسیر در استان کوچکی مثل گلستان بیش از تعداد نفرات یک لشکر، سلاح‎های مجاز وجود دارد که علاوه بر احتمال خطر انقراض نسل وحوش و حیوانات کمیاب در این منطقه، خطرات جانبی دیگری نیز در بر دارد که قتل «محمد یاسین» سه و نیم ساله در دی ماه 1392 هنگام بازی دوستانه با پسر عمویش و شلیک غیرعمدی تیر از جمله این حوادث ناگوار است!

ضرورت تغییر در قوانین شکار

هر چند در برخی از استان‎ها و مناطق کشور شکار به عنوان تنها درآمد مردم منطقه محسوب می‎شود ولی شکار برخی حیوانات و مثله کردن آنها یا شکار با هدف ترافی (بریدن سر شکار و نگاهداری آن به یادگار) از مغرورانه‎ترین و ناجوانمردانه‎ترین تفریحات بشری است که ربطی به اقتصاد خانواده و امرار معاش ندارد.

متاسفانه قوانین مربوط به شکار بی‎رویه حیوانات نیز چندان سفت و سخت و بازدارنده نیست و عمدتا به چند صد هزار تا چند میلیون تومان جزای نقدی و تحمل چند ماه زندان است. حمله به محیط‎بانان و ضرب و جرح آنان نیز از دیگر اقدامات خشونت‎بار برخی شکارچیان غیرمجاز است که گاهی مشکلات عدیده و جبارن‎ناپذیری برای آنها به وجود می‎آید.

امید است مسئولان در خصوص بازنگری قوانین مربوط به شکار و صدور مجوز شکار و برخورد با شکارچیان حیوانات کمیاب و در حال انقراض، تمهیداتی منطقی بیاندیشند تا بیش از این شاهد قتل عام حیوانات بی‎دفاع در عرصه‎های طبیعی نباشیم.

در خاتمه این نکته از آنتونی فرود را فراموش نکنیم که گفته است «حیوانات وحشی هرگز برای ورزش و افتخار حیوان دیگری را نمی‎کشند. بشر تنها حیوانی است که زجر دادن و کشتن مخلوقات همخانه‎اش در روی کره‎زمین، به خودی خود برایش سرگرم‎کننده و مایه تفریح است!»

---------------------------------

گزارش از: وحید حاج سعیدی

منبع: فارس