جایگاه «انتظار» در مکاتب غیر دینی، ادیان پیش از اسلام، اهل سنت و شیعیان

به گزارش زرین نامه؛ انتظار، پیوند و قرابت برجسته ای با (حرکت) دارد. حرکت از برآیندهای انتظار و انتظار از جهت دهنده های حرکت است.

انتظار در مکاتب فکری غیر دینی

مسأله انتظار از محدوده دین فراتر رفته و مذاهب و رویکردهای غیردینی نظیر مارکسیسم را نیز شامل شده است. چنان که (برتراند راسل) می گوید:

انتظار، تنها به ادیان تعلّق ندارد، بلکه مکاتب و مذاهب نیز ظهور نجات بخشی که عدل را بگستراند و عدالت را تحقق بخشد، انتظار می کشند.

انتظار در ادیان پیش از اسلام

در عهد قدیم از کتاب مقدّس، می خوانیم:

از وجود اشرار و ظالمان دلتنگ مباش که به زودی ریشه ظالمان بریده خواهد شد، ومنتظران عدل الهی زمین را به میراث برند وآنان که لعنت شده اند، پراکنده شوند، وصالحان از مردم همان کسانی هستند که زمین را به میراث برند وتا فرجام حیات جهان در آن زیست کنند.(۱)

همین حقیقتی که در کتاب مقدّس آمده، در قرآن کریم نیز تکرار شده است:

وَلَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ اَنَّ الْاَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ(۲)

وبی گمان، در زبور، پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد.

انتظار نزد مسلمانان (از اهل سنت)

انتظارِ (مهدیِ نجات بخش) (علیه السلام) اختصاص به شیعه ندارد، روایات متواتر بسیاری درباره مهدی (عجل الله فرجه) از طرق اهل سنّت با سندهای صحیح و مستفیض در دست است که نمی توان در آن ها تشکیک کرد، چنان که از طرق شیعه امامیه نیز چنین روایاتی رسیده است.

عبد الرحمن ابن خلدون - از دانشمندان قرن نهم هجری - صاحب (مقدمه) مشهوری که بر کتاب

اَلْعِبَر(۳) نوشته، می گوید:

بدان که مشهور اهل اسلام در طول اعصار بر این عقیده اند که به ناچار در آخرالزمان مردی از اهل بیت ظهور خواهد کرد که دین را تأیید کند وعدالت را ظاهر سازد ومسلمانان از وی پیروی کنند. او بر ممالک اسلامی استیلا خواهد یافت ونام مقدّسش (مهدی (عجل الله فرجه)) است. خروج دجّال وحوادث دیگر پس از آن، واین که (عیسی (علیه السلام)) در پی او خواهد آمد ودجّال را خواهد کشت یا با او خواهد آمد ودر کشتن دجّال یاور وی خواهد بود ودر نمازش به مهدی (علیه السلام) اقتدا خواهد کرد از نشانه های ثابت ظهور است که در منابع روایی صحیح ذکر شده است.(۴)

ابن حجر هیثمی در (الصواعق المحرقّه) در تفسیر سخن خداوند تعالی

واِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلا تَمْتَرُنَّ بِها(۵) می نویسد:

مقاتل وپیروان وی از مفسّران، گفته اند این آیه درباره حضرت مهدی (علیه السلام) نازل شده است، واحادیثی که تصریح به این نکته دارند که وی از اهل بیت پیامبر اکرم (صلّی اللّهُ علیه وآله وسلّم) است، خواهد آمد، بنابراین در آن دلالتی است بر برکت در نسل فاطمه وعلی - رضی الله عنهما - واین که از آنان فرزندان پاکیزه فراوانی ظهور خواهد کرد وخداوند نسل آنان را مفاتیح حکمت ومعادن رحمت قرار داده است. راز این نکته این است که رسول اکرم (صلّی اللّهُ علیه وآله وسلّم) برای علی وفاطمه وفرزندانش دعا کرد تا از شرّ شیطان رانده شده محفوظ مانند.(۶))

احادیث انتظار نزد شیعه امامیه

امّا احادیث انتظار امام مهدی (عجل الله فرجه) نزد شیعه امامیه، فراوان است و متواتر که دسته ای از آن ها از طرق صحیح به ما رسیده است.

برخی دانشمندان این احادیث را به شیوه ای علمی و ارزشمند گردآوری کرده اند، همانند (شیخ لطف الله صافی گلپایگانی) در کتاب گرانسنگش (منتخب الاثر)، همچنین (شیخ علی کورانی) در موسوعة الامام المهدی(۷) و دیگران

منابع:

کتاب مقدّس، سفر مزامیر داوود، مزمور ۳۷.۱

سوره انبیاء (۲۱) آیه ۱۰۵.۲

۳.عنوان کامل این کتاب (العبر ودیوان المبتدأ والخبر فی ایّام العرب والعجم والبربر) است. مترجم

مقدمه ابن خلدون، ص ۳۱۱.۴

۵.سوره زخرف (۴۳) آیه ۶۱
«وی نشانه ای برای رستخیز است، پس در آن در گمان میافتید وراه مرا پی گیرید، این راهی است راست.»

ابن حجر هیثمی، الصواعق المحرّقة، ج ۱، ص ۲۴۰.۶

۷.معجم احادیث الامام المهدی، تألیف هیأت علمی مؤسسه معارف اسلامی زیر نظر شیخ علی کورانی، نشر مؤسسه معارف اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۱ ه

برگرفته از کتاب انتظار پویا محمد مهدی آصفی

منبع: جهان نیوز

انتهای پیام/م