مضرات قلیان | عوارض خطرناک دود قلیان برای سلامتی بدن

قلیان ابزاری آبی است که از دیرباز اغلب به صورت گروهی در قهوه خانه ها برای مصرف تنباکو به کار می رفته و امروزه معمولا با طعم های شیرین مختلف از جمله طعم سیب، شکلات، نارگیل، شیرین بیان یا هندوانه ترکیب می شود.

به گزارش زرین نامه ؛  پیشینیه استفاده از قلیان به ایران و هند باستان برمی گردد و در حال حاضر نیز به صورت گسترده در ایران و بسیاری نقاط جهان استفاده می شود.

از آن جا که بسیاری از مردم از مضرات قلیان آگاهی کافی نداشته و برخی معتقدند مصرف قلیان به اندازه استعمال سایر دخانیات از جمله سیگار مضر نمی باشد در ادامه قصد داریم به بررسی برخی مضرات شایع قلیان پرداخته و با باورهای نادرست درباره قلیان آشنا شویم. با کوکا همراه باشید.

قلیان چگونه کار می کند؟

قلیان شامل چند قطعه اصلی از جمله یک کاسه آب در قسمت پایین، بدنه فلزی یا چوبی، کاسه زغال با حفره های در زیر آن و یک شلنگ یا لوله انعطاف پذیر با یک دهانه می باشد.

ترکیب تنباکوی قلیان با سوختن زغال هایی که در کاسه بالای قلیان قرار داده می شود گرم شده و دود حاصل از طریق آب و شلنگ به سمت دهان حرکت کند.

مضرات قلیان

برخلاف باور عموم مردم، ترکیبات مضر موجود در دود تنباکو از جمله مونوکسید کربن توسط آب فیلتر نمی شود و دود ناشی از قلیان نه تنها برای فردی که قلیان می کشد بلکه برای کسانی که در معرض دود آن قرار می گیرند نیز مضر است.

مطالعات انجام شده طی سال های 1991 تا 2014 نشان داده دود قلیان حاوی 27 نوع ماده سرطان زای شناخته شده از جمله آرسنیک، کبالت، کروم و سرب می باشد که عوارض و مضرات زیادی روی سلامتی به جای می گذارد.

برخی مضرات بالقوه قلیان عبارتند از:

مشکلات ریوی مانند بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) و برونشیت

افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و حمله قلبی؛ تنباکو و دود ناشی از آن حاوی ترکیبات مضری است که می تواند باعث انسداد عروق خونی شود.

افزایش خطر ابتلا به سرطان

پیری زودرس پوست؛ قلیان با کاهش اکسیژن رسانی به پوست تاثیر منفی در سلامت و زیبایی پوست به جا می گذارد.

افزایش خطر ابتلا به بیماری های عفونی مانند مونونوکلئوز عفونی و تبخال دهان

احتمال بروز عفونت تنفسی و سایر عفونت ها از جمله سل و هپاتیت در صورت استفاده از قلیان مشترک

مضرات قلیان برای زنان باردار

از آن جایی که قلیان حاوی مواد سمی همچون مونوکسید کربن می باشد، مصرف آن برای زنان باردار و جنین مضر است و دود ناشی از آن خطر ابتلا به بیماری های تنفسی در نوزاد را افزایش می دهد.

برخی مطالعات نشان داده مصرف قلیان در دوران بارداری باعث کاهش رشد جنین شده و احتمال این که نوزاد تازه متولد شده وزن کمتری نسبت به سایر نوزادان داشته باشد را افزایش می دهد.

قلیان و سرطان

زغالی که برای گرم کردن تنباکو استفاده می شود به دلیل ترکیبات شیمیایی و سمی موجود در آن خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش می دهد. تنباکو و دود حاصل از آن نیز حاوی چندین ماده سمی شناخته شده است که برای ریه و دهان مضر است.

افرادی که سابقه مصرف قلیان دارند بیشتر از سایرین به انواع سرطان های زیر مبتلا می شوند:

سرطان ریه و مری

بسیاری از ترکیبات سرطان زای عامل سرطان ریه و مری در دود سیگار، در دود قلیان نیز یافت می شود.

سرطان دهان

تنباکو بافت های دهان و گلو را تحریک کرده و مخصوصا در افرادی که تنباکو می جوند باعث ایجاد التهاب می شود و خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

سرطان معده و مثانه

نتایج مطالعات نشان می دهد ارتباط نزدیکی میان دود قلیان و ابتلا به سرطان معده و مثانه وجود دارد، این مسئله شاید عجیب به نظر برسد اما جالب است بدانید حدود 50 درصد مبتلایان سرطان مثانه در آمریکا را مردان سیگاری تشکیل می دهند.

سرطان پانکراس

دود قلیان برای سلامت لثه بسیار مضر است و با توجه به گزارشات علمی به دست آمده، بین بیماری های لثه و ابتلا به سرطان پانکراس رابطه مستقیم وجود دارد.

سرطان خون

بنزن از مواد سرطان زا در دود قلیان است که خطر ابتلا به سرطان های مرتبط با خون مخصوصا لوسمی حاد را افزایش می دهد.

مضرات قلیان روی باروری مردان

مصرف سیگار و قلیان باعث کاهش تعداد و تحرک اسپرم در مردان شده و اثر منفی بر سطح تستوسترون مردان به جای می گذارد. مطالعات نشان داده قدرت باروری در مردانی که قلیان نمی کشند اما در معرض دود آن قرار می گیرند نیز تا حد قابل توجهی کاهش می یابد.

مضرات قلیان روی باروری زنان

مصرف قلیان و سیگار در زنان باعث کاهش توانایی باروری در آن ها شده و خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می دهد.

مقایسه قلیان و سیگار

آیا مضرات مصرف قلیان کمتر از سیگار کشیدن است؟
از آن جا که دود قلیان و سیگار هر دو از مواد و ترکیبات تقریبا مشایهی تشکیل شده اند بنابراین مضرات و عوارض جانبی آن ها تا حد زیادی یکسان است، اگرچه سطح این ترکیبات در قلیان و سیگار متفاوت است، به عنوان مثال مقدار مونوکسید کربن و بنزن در دود قلیان بیشتر بوده در مقابل سطح نیتروسامین های موجود در سیگار بالاتر از قلیان است.

از سوی دیگر مطالعات نشان داده دود تنباکو نیز مانند سیگار، مقادیر زیادی نیکوتین (2.5 برابر بیشتر از سیگار) آزاد می کند که این حجم از نیکوتین به شدت اعتیادآور است.

دود ناشی از زغال می تواند به اندازه دود سیگار سمی باشد زیرا فردی که قلیان می کشد نسبت به فردی که سیگار می کشد مدت زمان طولانی تری در معرض سموم ناشی از دود قلیان قرار می گیرد،لازم به ذکر است فرد سیگاری به طور متوسط حدود 20 بار به هر سیگار پک می کند اما هنگام قلیان کشیدن که معمولا یک ساعت طول می کشد حدود 200 پک زده می شود.

افرادی که قلیان می کشند نیز مانند افراد سیگاری در معرض ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان دهان، ریه، معده، مری، بیماری های تنفسی و همچنین کاهش قدرت باروری می باشند.

لازم به ذکر است خطر بروز عفونت در قلیان بیشتر از سیگار است زیرا سیگار اغلب تنها توسط یک نفر، اما قلیان معمولا توسط چند نفر به صورت اشتراکی (بخصوص در کافی شاپ و قهوه خانه) استفاده می شود.

باورهای غلط درباره قلیان

در برخی تبلیغات مشاهده می کنید که عبارت “قلیان بدون تنباکو” ذکر شده و ادعا شده استفاده از این نوع قلیان هیچگونه عوارضی به دنبال نخواهد داشت اما این یک ادعای غلط است زیرا حتی در صورت عدم استفاده از تنباکو همچنان دود، حاوی مونوکسید کربن و سایر ترکیبات مضر می باشد.

باورهای غلط مشابه دیگری نیز درباره قلیان وجود دارد از جمله:

مصرف قلیان اعتیاد آور نیست! در حالی که قلیان حاوی نیکوتین است که به شدت اعتیادآور است.

برخی نیز مدعی هستند آب موجود در قلیان مواد مضر آن را فیلتر می کند که چنین نیست.

باور غلط دیگر این که عده ای معتقدند سیگار به دلیل داغ بودن، ریه را می سوزاند اما دود قلیان خنک تر است و مضرات کمتری برای دستگاه تنفسی دارد در حالی که دود ناشی از قلیان با وجود خنک بودن همچنان به قلب و ریه ها آسیب می رساند.

قلیان الکتریکی چیست؟

تولید کنندگان به تازگی نوع جدیدی از قلیان تولید کرده اند که در آن گرمای الکتریکی جایگزین زغال سنتی مورد استفاده در قلیان شده و اغلب از آن به عنوان قلیان بی خطر نسبت به قلیان معمولی یاد می شود.

اگرچه هنوز تحقیقات کافی در این زمینه انجام نشده اما تحقیقات اولیه در دانشگاه سینسیناتی که به بررسی اجزای دود تولید شده از زغال الکتریکی پرداخته نشان می دهد طی 24 ساعت اول پس از استفاده از قلیان، دود زغال الکتریکی حدود 80 درصد سلول های نمونه را از بین می برد در حالی که این مقدار برای دود ناشی از زغال معمولی – با وجود مواد سمی بیشتری – 25 درصد می باشد.

با توجه به نتایج به دست آمده، محققان بر این باورند جایگزین کردن زغال معمولی با زغال الکتریکی می تواند بسیار خطرناک باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

انتهای پیام/

نظرات
هنوز هیچ دیدگاهی ثبت نشده است اولین نظر را شما ثبت کنید
ثبت دیدگاه

ارسال دیدگاه