مسجد ، بازاری از بازارهای آخرت / مکانی که متاع آن بهشت است

به گزارش زرین نامه؛ از آنجایی که اهتمام انسان مؤمن، تهیه اسبابی برای سرای آخرت است، بنابراین طبیعی است که مؤمنان هنگام رفتن به مساجد، سعی می کنند بر دیگران پیشی بگیرند در هنگام خروج، دیرتر از همه، آنجا را ترک کنند.

پس از کعبه که خانه خدا و قبله آمال مسلمانان است، مسجد، خانه خدا در زمین پارسایان است.

آری! مسجمد مقدس ترین محل انس با پروردگار است. این مکان، کانون مقدسی است که مسلمانان، همه روزه با حضور در آن و با برپا داشتن فریضه نماز، همبستگی خود را اعلام می نمایند.

در برخی از آیات و روایات از مسجد با عنوان " بازار آخرت" یاد شده است. رسول اکرم می فرمایند: " مساجد، بازاری از بازارهای آخرت است. پذیرایی آن، آمرزش و هدیه آن بهشت است."

از آنجایی که اهتمام انسان مؤمن، تهیه اسبابی برای سرای آخرت است، بنابراین طبیعی است که مؤمنان هنگام رفتن به مساجد، سعی می کنند بر دیگران پیشی بگیرند در هنگام خروج، دیرتر از همه، آنجا را ترک کنند .

امام باقر (ع) درباره محبومب ترین افراد نزد خداوند می فرمایند: " رسول خدا(ص) از جبرئیل سؤال کردند: کدام مکان ها نزد خدا محبوب تر است؟ جبرئیل عرض کرد: مساجد و دوست داشتنی ترین اهل مسجد نزد خداوند کسی است که پیش از همه به مسجد داخل و پس از همه از مسجد خارج شود.

عظمت و جلال مسجد تا به آنجا است که امام صادق (ع) فرموده اند: « هر گاه به در مسجد رسیدی، پس بدان که حضور در محضر پادشاهی بزرگ را قصد کرده ای به درگاه او ره نمی یابند، جز پاکان و اجازه محضر او را نمی یابند، جز راستگویان. چنان با وقار به مسجد برو که نزد پادشاه پر شکوه می روی.

در جایگاه بزرگی قرار داری، اگر غفلت کنی بدان که او می تواند با تو به عدالت یا به فضل و بخشش رفتار کند. اگر با فضل و رحمتش بنگرد، عبادت کم تو را می پذیرید و به خاطر آن عبادت کم به تو ثواب فراوان می بخشد و اگر بخواهد با عدالت رفتار کند، راستی و اخلاص را از تو بخواهد، به حضور راه نمی دهد و عبادت هایت را هر چند بسیار نمی پذیرید و او هر چه بخواهد می تواند انجام دهید»

خداوند متعال، انسان مسجدی را زائر خود خوانده است. چنانکه رسول خدا (ص) می فرمایند: « خداوند متعال می فرمایند: " مساجد، خانه های من در روزی زمین هستند که برای اهل آسمان می درخشند همانگونه که ستارگان برای ساکنان زمین می درخشند ، خوشا به حال آن بنده ای که مساجد، خانه او باشد، خوشا بر آن بنده ای که در خانه خود وضو بگیرد و مرا در خانه خودم زیارت کند که گرامی داشتن زیارت کننده بر زیارت شونده واجب است. به آنان که در تاریکی شب بسوی خانه های من قدم بر می دارند بشارت باد به داشتن نوری درخشان در روز قیامت ." »

مشخصات افرادی که به مسجد می روند عبارت است از:

مؤمن بودن

مسجد محل اجتماع رفت و آمد انسان های برگزیده و تقوا پیشه است. رسول مکرم اسلام (ص) می فرمایند: « هنگامی که دیدید مردی بر مسجد عادت دارد، به ایمانش گواهی دهید، زیرا خداوند متعال می فرماید: " تنها آنان که ایمان به خداوند دارند مساجد را آباد می کنند."»

الگو و نمونه در جامعه

امام صادق (ع) انسان های مسجدی را از برترین و برگزیدگان جامعه معرفی کرده است.

اهل بهشت

رسول اکرم (ص) می فرمایند: « دعوت مؤذن را پذیرفتن، رحمت الهی است و پاداش آن بهشت است. کسی که این دعوت را پاسخ نگوید در روز قیامت با وی ستیز خواهم کرد. خوشا به حال آنان که ندای دعوت کننده به سوی خدا را پاسخ گویند و به مسجد بروند. تنها مؤمنی که اهل بهشت است، دعوت مؤذن را اجابت می کند و به مسجد می رود.»

مانع نزول عذاب الهی

در روایات اسلامی آمده است، انسان های مسجدی، مانع نزول عذاب الهی معرفی شده اند. رسول خدا می فرمایند: « خداوند جل جلاله هنگامی که ببیند اهل قریه ای در معاصی، زیاده روی می کنند و حال آنکه در بین ایشان سه نسفر از اهل ایمان وجود دارند، به آنانندا می کند که ای اهل گناه و عصیان اگر میان شما مؤمنانی نبودند که دوستدار جلال من هستند و با نمازشان زمین و مساجد را آباد و در سحرهما از خوف من استغفار و طلب آمرزش می کنند، عذابم را بر شما فرو می فرستادم و باکی هم نداشتم.»

مورد غبطه مردگان

رسول خدا (ص) فرموده اند: « روزی نیست مگر اینکه فرشته ای در میان قبرها ندا سر می دهد: به حال چه کسانی غبطه می خورید: « آنان گویند: به حال مسجدیان غبطه می خوریم که نماز می خوانند و ما نمی توانیم ، روزه می گیرند و ما نمی توانیم.»

آری! رفتگان آرزوی بازگشت به این دنیا را دارند و اینکه مانند مسجدی ها در مسجد، نماز بخوانند و مانند روزه داران، روزه بگیرند. پس در ماه مبارک رمضان که بهار مسجد و قرآن و نماز و روزه داری است و در این شب های عزیز قدر ، به اندازه قدر و عظمت مسجد و صاحبخانه آن از ضیافت آسمانی بهره مند شویم.

محبوب فرشتگان

یکی دیگر از آثار مسجد، دوستی و محبت میان انسان های مسجدی و فرشتگان الهی است، مؤمن هنگامی که از مسجد غایب می شود، ملائکه سراغش را می گیرد و هنگام بیماری از او عیادت می کند و چون در کارها به کمک احتیاج داشته باشد؛ او را یاری می دهد.

حضور در مسجد برکات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی فراوان در پی دارد. چنانچه مسجد، در طول تاریخ محلی برای رفع نیازهای فکری، مذهبی، سیاسی، اقتصادی و نیز برای گسترش فرهنگ غنی اسلام و فراگیری علوم ضروری جامعه و نیز مکانی برای تجمع و آموزش های نیروهای مبارز و رزمنده بوده است.

حضور در مسجد، افزون بر فواید اجتماعی، برکات فراوانی برای فرد دارد، چنانچه آمادگی انسان را برای عبادت بیش تر می کند و انسان های غافل را به یاد خداوند و عبادت می اندازد.

امام علی (ع) در بیان برخی از آثار ارزشمند و سازنده رفت و آمد به مساجد می فرمایند:

" کسی که به مسجد رفت و آمد می کند یکی از امور هشت گانه نصیب او می شود:

1- یافتن برادر ایمانی که در مسیر خداوند از او استفاده می کند.

2- دانشی تازه.

3- فهم و درک آیه ای از آیات قرآن.

4- شنیدن سخن کسی که او را به هدایت رهمون باشد .5

5- رحمتی که انتظار آن را از جانب خداوند می کشد.6

6- سخنی که او را از گمراهی و هلاکت باز می دارد.

7- ترک گناه به سبب حیا از برادران ایمانی خود که در مسجد با آنان آشنا شده است.

8- ترک گناه به سبب خدا ترسی که در پرتو آمد و شد به مسجد وبه قلب او وارد شده است.

گفته شده است که انسان های مسجدی مانع نزول بسیاری از بلاها می شوند، ولی در برخی از مواقع، چنان عصیان و سرکشی فراوان می شود که عذاب و خشم خداوند فرو می آید. در این حال، رحمت الهی فقط شامل اهل مسجد می شود و آنان از خشم الهی در امان می مانند، چنانکه رسول خدا (ص) فرموده اند:

« اذا نزلت العاهات و الاقات عوفی اهل المساجد : زمانی که امراض مسری و آفات نازل شود، اهل مسجد از آن در امان هستند.»

در خاتمه اینکه طبق دستورهای ائمه (ع) پناه بردن به مسجد یکی از راه های التیام بخشیدن به فشارها و ناراحتی های انسان است. چنانکه در مجع البیان( جلد اول صفحه 217) روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است که: آنگاه که یکی از شما را اندوه های دنیوی فراگیرد،؛ چه چیر مانع از آن است؟ که وضو بگیرید و داخل مسجد شوید و دو رکعت نماز به جای آورد و در آن نماز خداوند را بخواند. آیا نشنیده ای که خدای متعال می فرمایند: " در سختی ها و گرفتاری ها از صبر و نماز یاری بجویید.»

نویسنده : ناهید زندی پژوه

منابع:

بحارالانوار جلد 23 ؛ 80

جامع الاخبار ، جلد 68

سیمای مسجد، جلد 1 ص 39

مصباح الشریعه ص 130

نستدرک الوسائل جلد 3 صفحات 363-362-356

من لایحضره الفقیه جلد اول ص 237

وسائل الشیعه جلد اول ص 381 و جلد 5 ص 19