عمان پول‌های ایران را از سراسر جهان جمع مي‌کند

به گزارش زرین نامه؛ هر چند فضای مثبت مذاکرات ایران و غرب در ژنو زیر سایه واژه محرمانه خانه کرده است اما با این حال بسیاری معتقدند این سرآغاز دور جدیدی در عرصه سیاست و اقتصاد ایران و جهان است. اخبار منتشر شده از روند مذاکرات نشان دهنده فضای مثبت حاکم بر دور اول مذاکرات بوده و خنده های مکرر ظریف در میانه گفت‌وگوها و عکس های یادگاری نشان می‌دهد اسپاسم کمر مرد اول دیپلماسی ایران نیز ديگر چندان به خاطرش نمي‌آید چه رسد به ماجرای چرایی درگیر شدن با این اسپاسم.

در حالی که تمامي‌رسانه‌ها بر مسئله مذاکرات متمرکز شده‌اند کمي‌آن سوتر از سیاست، اقتصاد نیز در آستانه تحولی دیگر است‌. در شرایطی که سیاست مانع از آن شد که اقتصاد راه خود را برود و نفت ایران در بازارهای جهانی جاری باشد، خبر مي‌رسد که عمان مي‌خواهد نقشی متفاوت برای آینده ای نزدیک در ايران بازي كندو یکی از بزرگترین مشتریان گازی ایران خواهد شد، همچنين اين كشور قصد دارد بدهی هاي نفتی ایران را تسویه كند‌.

عمان مامور جمع آوری طلب‌های نفتی ایران

این مطلب را یک روزنامه هندی اعلام کرده است. روزنامه هندی ایندین اکسپرس مدعی شد ایران و عمان به طور محرمانه توافق کرده‌اند که کشورهای خریدار نفت ایران بدهی خود به ایران را از طریق این کشور پرداخت کنند. بر اساس این گزارش ایران پس از توافق محرمانه با عمان امیدوار است که بتواند برخی از تحریم‌های اقتصادی خود را دور بزند و در این راستا به عمان اجازه داده طلب‌های نفتی را از خریداران از جمله هند جمع‌آوری کند. براساس این پیمان که "یادداشت تفاهم همکاری‌های مالی" نام دارد و در ماه ژوئیه به امضا رسیده، عمان همچنین می‌تواند از این پول برای صادرات کالاهای غیرنفتی و اقلام کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی به ایران استفاده کند.

براساس این یادداشت تفاهم درآمدهای نفتی ایران که در بانک‌های خارجی مسدود شده از طریق عمان جمع‌آوری و به حساب‌های بانکی تعیین شده و مورد توافق دو طرف در عمان واریز خواهد شد. عمان موافقت کرده که انتقال ایمن این پول‌ها را به حساب‌های تعیین شده در بانک‌های دارای صلاحیت تضمین کند و اطمینان مي‌دهد که این پول‌ها تحت تاثیر تحریم‌ها، انسداد یا مصادره توسط مقامات قضایی، اجرایی یا هر مسئله‌ دیگری از سوی گروه‌های ثالث قرار نمی‌گیرد.

این توافق پس از آن مشخص شد که عمان ماه گذشته از دهلی خواست که مکانیسم انتقال طلب‌های نفتی ایران را تغییر داده و این پول را از طریق عمان پرداخت کند. عمان اعلام کرد که هند مي‌تواند این مکانیسم را با انتقال ۱۰۰ میلیون دلار آغاز کند تا عملکرد این سیستم را ارزیابی کند. اگرچه این یادداشت تفاهم در ۲۰ ژوئیه بین علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه سابق ایران و سالم بن ناصر الاسماعیلی رئيس مرکز ارتقای سرمایه‌گذاری و توسعه صادرات عمان به امضا رسیده اما ارتباطات بین عمان و هند در ۲۴ سپتامبر نشان می‌دهد که این موافقت را از دولت جدید ایران که در ماه اوت میزبان سلطان قابوس پادشاه عمان بود نیز گرفته است.

منابع آگاه گفتند، الاسماعیلی به دهلی اطمینان داده که عمان تضمین مي‌کند که این انتقال پول تحریم‌های آمریکا را نقض نمی‌کند و برای اثبات آن نامه وزارت خزانه داری آمریکا در تاریخ ۲۵ ژوئیه را ارائه داده که در آن آمده است درآمدهای نفتی ایران در بانک‌های خارجی مي‌تواند برای صادرات مواد غذایی و دارو به ایران مورد استفاده قرار گیرد.

تركيب بدهكاران نفتي ايران تغيير كرده است

‌ اگر تا ديروز برخي با استناد به اينكه «نداريم» پول نفت ايران را نمي‌دادند‌، امروز برخي نه با اين استناد‌، با اين توجيه كه «شما تحريميد» از دادن پول نفت ايران امتناع مي كنند‌. رئیس جمهور سابق چهار سال پیش قانون وصول مطالبات معوق جمهوری اسلامي‌ایران از کشورهای سودان، تانزانیا، نیکاراگوئه، اردن و کره شمالی را به وزارت اقتصاد و دارایی، بانک مرکزی و وزارت نفت ابلاغ کرد و قرار بود با ایجاد کارگروه‌های مشترک شرایط برای وصول برخی از این بدهی‌ها به خزانه ملی دنبال شود.غافل از اينكه به زودي فهرست بدهكاران نفتي دور و درازتر از اينكه هست، خواهد شد.

چه کسانی به ایران بدهکارند؟

حالا برخي از مطالبات ايران بايد بيست و پنجمين سال خود را جشن بگيرند‌. بدهي نفتي نيكاراگوئه و كره شمالي و‌... بيش از ۲۵ سال قدمت دارد. ایران در سال ۱۹۸۶ میلادی چند محموله نفت خام به ارزش تقریبی حدود ۵۳ میلیون دلار به نیکاراگوئه صادر کرد که با گذشت حدود ۲۵ سال و احتساب بهره های متعلقه و تاخیر در بازپرداخت حجم این بدهی به ۱۶۴ میلیون دلار افزایش یافته است.

اگر از كره شمالي و اردن و اين دست كشورها بگذريم مي‌رسيم به بدهكاران نوظهور كه برخي از بدهي ميلياردها دلاري‌شان به ايران صحبت مي‌كنند‌. تحريم بانكي ايران بهانه خوبي بود براي اينكه پول‌ها در بانك‌ها بماند.هر چند برخي منابع بدهي نفتي چين به ايران را در حد و اندازه ۳۰ ميليارد دلار عنوان كرده‌اند اما مقامات رسمي از اعلام رقم دقيق خودداري مي‌كنند. در عين حال خبرهاي رسيده از چين حاكي است كه اين كشور شرايطي را براي تاديه بدهي نفتي ايران مشخص كرده است‌. مثلا خريد كالا از چين به ازاي طلب نفتي‌. اين كار را هندوستان نيز در دستور كار داشت‌. برنج مي‌داد و نفت مي‌گرفت‌.

بعدها ترجيح داد براي تاديه بدهي نفتي به ايران‌، با استفاده از روپيه وارد مذاكره شود كه البته با مخالفت وزير جديد نفت همراه شد‌. احمد قلعه‌باني‌، مديرعامل سابق شركت ملي نفت ايران كل مطالبات نفتي ايران را در ارديبهشت ماه حدود ۴ ميليارد دلار عنوان كرد اما منابع غيررسمي‌تر حجم بدهي‌ها را بيش از اين ارقام مي‌دانند. طلب نفتي ايران سوغات تحريم است، زلزله ارزي در بازار نيز سوغات طلب نفتي است تا در اين گردونه ثابت شود اقتصاد ايران، دردش از نفت است و درمان نيز هم. حلقه تحريم كه تنگ شد، نفس‌هاي نفت هم به شماره افتاد و دلار پيش و بيش از هر ارز ديگري در بازار ايران سرفه كرد.

سرفه‌هاي مكرر ضربان قلب اقتصاد را غيرطبيعي بالا برد‌. وقتي غول تحريم خود را نشان داد نفس فروش نفت مهم‌تر از پول نفت شد و به اين ترتيب شد كه ايران در كوتاه‌مدتي تبديل شد به يكي از بزرگ‌ترين طلبكاران نفتي جهان‌. حالا نام بدهکاران نفتی ایران یعنی چین و هند، عمان را نیز در یادها زنده مي‌کند‌. آیا عمان شریک استراتژیک تازه ایران است؟ سفر سلطان قابوس درست چند روز پس از آن که دولت یازدهم کارش را آغاز کرد، به عنوان اولین مهمان خارجی روحانی این گمانه را در اذهان تقویت مي‌کند‌./قانون