راه اندازی مرکز تخصصی درمان مسمومیت در علی آبادکتول یک ضرورت است

به گزارش خبرنگار زرین نامه؛ یکی از این رشته های تقریباً نوپا و جدید در دنیای پزشکی، رشته تخصصی «مسمومیت و پزشکی قانونی» می باشد که از لحاظ نجات بیماران و جنبه های قانونی، ارزش پزشکی و کیفری بالایی دارد.

در راستای آشنایی بیشتر با این رشته گفتگویی با دکتر مریم تیموری رئیس پزشکی قانونی شهرستان علی آباد کتول انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

*در ابتدا مختصری درباره رشته «مسمومیت و پزشکی قانونی » توضیح دهید

مسمومیت یک بخش مجزا و در عین حال مرتبط با پزشکی قانونی محسوب می شود. در حال حاضر یکی از دلایل شایع مرگ و میر در افراد که اغلب در سنین جوانی هستند، مسمومیت ناشی از سوء مصرف مواد، سموم گازی، سموم دارویی، مصرف عمدی یا غیر عمدی آفت کش ها و سموم کشاورزی، مصرف بیش از حد دارو و ... می باشد.

رعایت موارد تخصصی اورژانس در مسمومیت از مهم ترین شاخصه های نجات جان بیماران مسموم محسوب می شود چرا که اگر در مدت مشخص اقدامات اولیه انجام نشود، متاسفانه مسمومیت به سایر اندام بدن سرایت می کند که در آن صورت احتمال نجات فرد اندک خواهد بود.

* استان گلستان از لحاظ مسمومیت افراد با سموم در چه وضعیتی قرار دارد؟

در استان های شمالی مسمومیت با سموم دفع آفات کشاورزی شایع تر از سایر نقاط کشور می باشد که این امر به دلیل رونق کشاورزی و در دسترس بودن انواع سموم کشاورزی در شمال کشور و عدم آموزش در چگونگی نگه داری این مواد و نگه داری در پوشش های نامناسب و مشابه با ظروف خوراکی می باشد.

* وضعیت شهرستان ما از لحاظ ابتلا به این مسمویت ها چگونه است؟

متاسفانه علی آباد کتول از این قاعده مستٍنی نیست. هر چند موارد مسمومیت با مواد مخدر و سایر دارو های شیمیایی نیز در این منطقه در چند سال اخیر افزایش چشمگیری داشته است. مسمومیت در بالغین و کودکان به صورت عمدی و غیر عمدی رخ می دهد که در کودکان اکثراً به صورت تصادفی و ناخواسته است.

البته به یاری خداوند از ابتدای خدمت بنده در بیمارستان بقیه الله الاعظم(عج) این شهرستان که نزدیک به دو ماه می باشد، مورد فوتی در اثر مسمومیت نداشته ایم و همه مسمومین با حضور به موقع بر بالین بیمار و تلاش کادر درمان نجات پیدا کرده اند.

*آیا تا به حال موارد نجات از مرگ حتمی در اثر مسمویت ها در شهرستان داشته ایم؟

بله. برای اولین بار در تاریخ پزشکی شهرستان، یک مورد مسمومیت بر اثر مصرف قرص برنج از مرگ حتمی نجات پیدا کرد! چرا که قرص برنج و گندم از کشنده ترین مواد شیمیایی محسوب می شوند و احتمال فوت فرد در این موارد بسیار بالاست.

*نیاز های شهرستان و استان در خصوص پیشگیری و درمان مسمومیت ها چه مواردی هستند؟

با توجه به شیوع مسمومیت در سطح شهر های استان، لزوم راه اندازی مرکز فوریت های مسمومیت با پرسنل آموزش دیده در استان، افزایش تخت های ICU در بیمارستان شهرستان علی آبادکتول و فراهم نمودن امکانات آزمایشگاهی تشخیصی با توجه به مرکزیت جغرافیایی این شهرستان از ضروریات است که امیدواریم با حمایت مسئولین دانشگاه علوم پزشکی گلستان، نماینده، فرماندار محترم شهر و سایر مسئولین شهری استانی این امر محقق شود و این شهرستان به عنوان «مرکز تخصصی درمان بیماری های ناشی از مسمومیت» در استان گلستان معرفی شود. چرا که اکثر بیماران شرق استان که دچار مسمومیت می شوند به دلیل بُعد مسافت قبل از رسیدن به مرکز استان فوت می کنند.

*اساسی ترین چالش ها در پیشگیری و اقدامات اولیه در استان چیست؟

نبود یا کمبود آموزش در بین خانواده ها نیز از دیگر چالش های اساسی در پیشگیری و اقدامات اولیه در خصوص مسمومیت ها می باشد. همچنین نگهداری سموم و کود های شیمیایی و مواد شوینده در مکان نامناسب، تعلل و اقدامات خودسرانه خانواده ها در مواجهه با مسمومیت، عدم انتقال به موقع بیمار به مراکز درمانی، استفاده از تریاک و مشتقات آن برای خوابانیدن یا رفع بیقراری در کودکان و... باعث افزایش مرگ و میر یا آسیب های جدی به افراد می باشند.

* انتظارات شما برای کاهش این چالش ها چیست؟

مراکز بهداشتی و درمانی به تنهایی قادر به حل بسیاری از معضلات پزشکی نیستند. لزوم همکاری ارگان ها و نهاد های آموزشی، انتظامی، فرهنگی و مذهبی در پیشگیری از بسیاری از معضلات پزشکی و اجتماعی تاثیر به سزایی دارند.

آگاهی بخشی به خانواده ها از طریق جلسات آموزش خانواده در مدارس، تربیون ائمه جمعه و جماعات، نصب بنر در سطح شهر در خصوص کنترل خشم و رعایت هنجارهای جامعه، چاپ بروشور و کاتالوگ به همراه مشخصات علائم مسمومیت های شایع و اقدامات و کمک های اولیه مورد نیاز و ... می تواند در آگاهی بخشی و جلوگیری از تبعات منفی این حوادث و کاهش آمار های ناگوار و نگران کننده در شهر موثر باشند.

* پزشکی قانونی در جامعه چه جایگاهی دارد و برای آشنایی مردم با این مرکز چه اقداماتی لازم است؟

بسیاری از مردم با شنیدن نام پزشک قانونی یاد مرگ و میر و مرده و کالبد شکافی و ... می افتند. در صورتی که بخش کوچکی از کار پزشکی قانونی به اموات و موارد مربوط به آنان اختصاص دارد. از کاردکرد های پزشکی قانونی می توان به تشخیص نوع ضرب و جرح، تشخیص عامل آسیب رسان، تطابق جراحت با قانون مجازات اسلامی به منظور سهولت امر در صدور حکم در مراجع قضایی، تجاوزات جنسی،کودک آزاری، مرگ های ناگهانی و ... اشاره کرد.

در واقع علم پزشکی قانونی با بررسی موارد مختلف و ارائه نظرات کارشناسی، به قضات در صدور احکام کمک کرده و باعث بازگشت آرامش به جامعه و جلوگیری از اعمال شرارت آمیز می شود.

سخن آخر

در خاتمه امید وارم مردم با رعایت توصیه های ایمنی علی الخصوص در فصول کشاورزی و کنترل خشم در هنگام بروز مشاجرات و درگیری های لفظی از آسیب رساندن به خود و اطرافیان جلوگیری کنند و مسئولین نیز به منظور گسترش و توسعه فرهنگ خود مراقبتی با فراهم کردن بستر پیشگیری، زمینه را برای کاهش آمار های مسمومیت و سایر موارد ناگوار در سطح شهر، فراهم کنند و با حساسیت بیشتر موضوع را پیگیری کنند.

بی شک در گام نخست راه اندازی مرکز مسمومیت های دارویی در شهرستان می تواند منشاء تحول و کاهش چشمگیر تلفات ناشی از مسمومیت های مختلف در سطح شهرستان یا منطقه باشد.

مصاحبه و گزارش: وحید حاج سعیدی