سویاکاران گلستانی در معرض آفت بی‎توجهی

در حالی که رشد قیمت انواع محصولات مصرفی در کشور سیر صعودی دارد، فقدان افزایش منصفانه قیمت تضمینی دانه روغنی سویا، کشاورزان گلستانی را نگران کرده است.

به گزارش زرین نامه ؛ طبق اعلام دولت قیمت تضمینی دانه سویا 18 هزار و 500 ریال در نظر گرفته شده در حالی که نسبت به سال 1392 این نرخ تنها 100 تومان افزایش داشته است.

البته از یاد نبریم که مراکز دریافت سویا نیز با احتساب افت محصولات سویا آن را با قیمتی به مراتب کمتر از مبلغ پیشنهادی دولت خریداری می‎کنند.

البته این پایان کار نیست، کشاورزان گلستانی که اکثرا از اقتصاد ضعیفی برخوردار هستند، باید منتظر واریز پول به حساب خود طی یک تا سه ماه باشند که همین موضوع آنان را ناگزیر می‎سازد، تا محصول خود را به قیمت پایین‌تر به دلالان و واسطه‎ها بفروشند.

*امسال بدترین سال کشاورزان گلستانی در میزان برداشت محصول سویا

سطح زیر کشت سویا در استان گلستان سالانه به طور متوسط 55 تا 60 هزار هکتار است و به طور تقریبی بین 120 تا 140 هزار تن دانه روغنی سویا تولید می‎شود که این میزان تولید، معادل 65 درصد سطح کشت و تولید این محصول در کشور است، هر چند به نظر می‎رسد خشکسالی و آفات این آمار را دستخوش تغییر کند.

سویا یک گیاه روغنی و پروتئینی است که بعد از گندم و ذرت در رده سوم تولید محصولات کشاورزی دنیا قرار دارد؛ در ایران گلستان رتبه نخست تولید سویا را در کشور دارد و استان‌های مازندران و اردبیل در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

دانه روغنی سویا دو برابر گوشت قرمز و پنیر و 10 برابر شیر پروتئین دارد که حاوی اسیدهای آمینه ضروری برای انسان است.

یکی از کشاورزان اهل بندرگز، از شهرستان‎های غرب گلستان، با انتقاد نسبت به قیمت‎گذاری سویا توسط دولت در سال جاری گفت: این قیمت‎گذاری نشان می‎دهد، دولت‎مردان هنوز دغدغه‎های این بخش فعال تولیدی کشور را درک نکرده‎اند و به فکر آن نیستند.

سید اسحاق موسوی اظهار کرد: امسال کشاورزان گلستانی بدترین سال را در برداشت سویا تجربه‎ کرده‎اند چرا که خشک‎سالی میزان محصول سویا را با افت جدی روبه رو ساخته است.

وی ادامه داد: به این مشکل کرم‎های ساقه‎خوار را هم اضافه کنید که با توجه به خشک‎سالی و نبود رطوبت از زمان غوزه‎دهی سویا تا زمان برداشت در مزارع حضور داشته‎اند و البته سموم بی‎کیفیت چینی هم اثر آن‎چنانی در از بین بردن این آفت نداشت.

*آفت کرمهای ساقه خوار قابل تحمل است اما بی توجهی دولت آزاردهنده است

یکی دیگر از کشاورزان گلستانی هم با اشاره به کاهش بازده محصول سویا در سال‎ جاری افزود: اگر چه آفت‌های امسال به دلیل خشکسالی‎های مداوم سویا را با مشکل بسیار دچار ساخته است، اما بیشترین درد یک کشاورز، آفت بی‎توجهی به وی توسط متولیان کشاورزی کشور است.

محمد گشتاسبی اذعان کرد: من امسال دو هکتار سویا کاشتم و با وجود رسیدگی مناسب به محصول و آبیاری آن مجبور شدم برای مبارزه با آفات، سه بار سم‎پاشی انجام دهم که همین اقدامات هزینه سنگینی را به من کشاورز تحمیل کرده است.

وی یادآور شد: حال از دولت انتظار دارم در اعلام قیمت تضمینی این موضوعات را در نظر بگیرند و حداقل تورم جامعه را مبنای افزایش قیمت قرار دهند.

گشتاسبی ادامه داد: با این روند قیمت‎گذاری و تاخیر در پرداخت قیمت تضمینی محصولات، کشاورزان مجبور هستند با قیمتی به مراتب پایین‎تر از سال گذشته محصول خود را به دلالان بفروشند تا بتوانند مشکلات معیشتی و هزینه‎های انجام داده را پوشش دهند.

*قیمت امسال دانه سویا با سال گذشته تفاوت چندانی نکرده است

وی تصریح کرد: دولت باید بداند، کشاورزان این استان مالک 100 هکتار زمین نیستند، بلکه دارایی ملکی آنان اکثرا بین یک تا پنج هکتار است که باید هزینه یک سر عائله را طی یک سال با همین میزان زمین مدیریت کنند.

یکی دیگر از کشاورزان گلستانی از شرق این استان شمالی نیز اظهار کرد: چنانچه رشد قیمت دیگر محصولات تولیدی کشور را با هم مقایسه کنید، متوجه خواهید شد، از سال گذشته تاکنون این محصولات از رشد قیمتی 20 تا 100 درصدی برخوردار شده‎اند اما تنها یک درصد به قیمت محصولی چون دانه سویا نسبت به سال گذشته افزوده شده است.

حسین برزمینی ادامه داد: انتظار حداقلی کشاورزان این بود که قیمت تضمینی سویا در سال جاری از مرز 20هزار ریال بگذرد که این موضوع هم تاکنون محقق نشده است.

وی افزود: جدا از این مشکل، می‎توان به فرسودگی کمباین به عنوان وسیله برداشت سویا اشاره کرد که از دیگر مشکلات این بخش است و این وسیله قدیمی بیش از 50 درصد تلفات را در برداشت، عاید کشاورزان می‎سازد.

*قیمت‎گذاری تضمینی کشاورزی متناسب با تورم جامعه نیست

برزمینی خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی استان به عنوان متولی این بخش باید حامی کشاورزان باشد و از حق آنان دفاع کند، چرا که کشاورزان به عنوان یک صنف تولیدی و کم‎توقع چشم امیدشان بعد از خدا به تدابیر مسئولان این بخش دوخته است.

این کشاورز گلستانی تصریح کرد: از نمایندگان مردم گلستان در مجلس شورای اسلامی نیز انتظار می‎رود، همانند دیگر مسایل سیاسی کشور به موضوع کشاورزان نیز توجه جدی داشته باشند.

برزمینی یادآور شد: همه ما مشکلات دولت را درک می‎کنیم، اما انتظار می‎رود که دولت حداقل متناسب با تورم موجود در نهاده‎های کشاورزی همچون کود، سم و بذر نیم نگاهی هم به افزایش قیمت محصولات کشاورزان داشته باشد و تنها برای رفع تکلیف چنین قیمت‎هایی را وضع نکند.

وی اذعان کرد: نبود و کمبود ماشین‌آلات یا ادواتی همچون دنباله بند شامل ردیف کارها، «دستگاه کاشت» و کمباین «دستگاه برداشت» استاندارد و تراکتورهای چرخ باریک برای عملیات مکانیزه از مسایلی است که وجود آنها کمک به کاهش سختی کار و هزینه‎ها و در نتیجه موجب افزایش رغبت کشاورزان به کشت این نوع محصول می‌شود.

*فقدان ثبات قیمت سویا عامل ناپایداری در کشت

همچنین رئیس نمایندگی شرکت توسعه کشت دانه‎های روغنی در گلستان گفت: یکی از عواملی که منجر به ناپایداری سطح کشت می‌شود، نبود ثبات قیمت دانه‎های روغنی و رشد نامناسب قیمت تضمینی محصول سویا است.

«سیف اله معطوفی» اظهار کرد: در هر دو حالت خرید تضمینی و توافقی، پروسه بازرگانی خرید این محصول دستخوش تغییرات می‎شود و عوامل سودجو و و دلال از این فرصت سوءاستفاده می‌کنند و کشاورزان متضرر می‎شوند.

وی ادامه داد: به دلیل پایین بودن قیمت جهانی سویا در مقایسه با قیمت خرید تضمینی آن در سال جاری، کارخانه‌داران راغب هستند این دانه روغنی را با استفاده از تسهیلات ارزی از خارج وارد کنند.

معطوفی تاکید کرد: شرایط آب و هوایی و مدیریت نیز میزان تولید این محصول را دچار تغییراتی می‎کند که حتی با نگاه خوش‎بینانه هم مورد پسند کشاورز نیست در حالی که واگذاری مدیریت این کار به شرکت توسعه کشت که سابقه 50 ساله دارد، منجر به ثبات کشت و کنترل و مدیریت صحیح آن خواهد شد.

وی یادآور شد: دولت نه تنها با اقدامات تشویقی چون پرداخت یارانه، بلکه با دادن بذر خوب و کود به اندازه مورد نیاز و با خرید به موقع و با قیمت مناسب و منطقی می‌تواند چرخه تولید را ثبات ببخشد و کشت این محصولات را برای کشاورزان مقرون به ‎صرفه کند.

رییس نمایندگی شرکت توسعه کشت دانه‌های روغنی در گلستان همچنین متذکر شد: دولت می‌تواند با اعطای تسهیلات کم بهره به مباشر خرید و شخصی که متخصص کار است به درستی از بازرگانی محصول حمایت کند.

به گفته معطوفی، برنامه‎ریزی برای زراعت و پرداخت به موقع وجه محصول کشاورز یکی دیگر از راه‎های تشویق کشاورزان به کشت و توسعه دانه‎های روغنی و بازرگانی این محصولات است.

*دولت باید سویاکاران را به کشت سویا سوق دهد

معطوفی اظهار کرد: زراعت دانه‎های روغنی اگر چه اندک است اما از زراعت شالی مقرون به صرفه‎تر است به طوری که نیاز آبی یک هکتار آب شالی برابر پنج هکتار آب آفتاب‎گردان است و هزینه سنگینی دارد و سبب وارد آمدن صدماتی به محیط زیست و منابع آبی استان می‌شود.

آن چه از مجموع گزارش بر می‎آید آن است، که کاشت دانه‎های روغنی از تولید برنج در گلستان مقرون به صرفه‎تر است و نیاز آبی کمتری دارد و مسئولان گلستانی با توجه به کمبود منابع آبی در استان باید به سیاست‎های حمایتی از کشاورزان برای رونق کاشت این محصول همت کنند.

مشکلات بازرگانی سویا و کمبود ادوات زراعی و فقدان قیمت مناسب نسبت به سال گذشته از مهم‎ترین موانع توسعه کشت این دانه روغنی و زیان کشاورزان سویاکار گلستانی است.

از نظر بازرگانی اگر خرید دانه سویا متناسب با هزینه‎های تولید و افزایش قیمت جهانی باشد و پرداخت وجه نیز مانند گندم به موقع به کشاورزان صورت گیرد، سطح کشت آن نیز افزایش می‌یابد.

نبود، کمبود و یا هزینه بالای مکانیزاسیون، ادوات و ماشین‎آلات خاص مراحل کاشت، وجین، سمپاشی و برداشت دانه روغنی سویا از موانع دیگر فراروی توسعه کشت این محصول است.

انتظار می‎رود متولیان این بخش با توجه به همه مباحث یاد شده برای تقویت موضوع کشت دانه‎های روغنی در استان تلاش کرده و مشکلات جدی کشاورزان در این بخش را مورد توجه قرار دهند./فارس