اراده نهضت ملی کردن نفت در خرید کالای ایرانی کجاست؟

با مروری بر نام‌گذاری سال‌های گذشته و امسال، یک فصل مشترک و نوعی ارتباط منطقی میان این نام‌ها به چشم می‌خورد و در این میان نام هر سال در قیاس با سال‌های گذشته، جایگاه و مرتبه خاصی دارد؛ همت مضاعف؛ کار مضاعف، اصلاح الگوی مصرف و جهاد اقتصادی، عنوان‌های منتخب رهبر معظم انقلاب برای سال‌های گذشته بودند؛ نام تولید ملی؛ حمایت از کار و سرمایه ایرانی هم بر پیشانی امسال نقش بست.

رهبر معظم انقلاب در طول سال‌های گذشته با درک شرایط خاص ملی و بین‌المللی کشورمان، راهبردهایی را در چارچوب نام‌گذاری سال‌ها طراحی کردند که به‌طور قطع نقشه راهی برای حرکت مسئولان نظام در یک مسیر مطمئن برای دستیابی به اهداف کلان نظام و علاجی برای برون‌رفت از چالش‌هایی بود که کشور به آنها گرفتار شده است.

متأسفانه آنچنان که انتظار بود، تصمیم‌سازان و مجریان کشور نتوانستند متناسب با نام این سال، کار قابل قبولی را ارائه دهند؛ نتیجه این عملکرد سرانجام به آنجا رسید که مقام معظم رهبری مجموعه تدابیری که در نام سال‌ها متجلی شده بود را در چارچوب اکسیری به نام «اقتصاد مقاومتی» به مسئولان کشور عرضه کردند تا مس اقتصاد کشور را زر کنند؛ نسخه ای که از سال 1389 از سوی معظم‌له برای اقتصاد هزار توی کشورمان تجویز شده است.

در میان نام‌های سال‌های گذشته که با توجه به شرایط ویژه کشور همگی اقتصادی انتخاب شدند، سال جهاد اقتصادی نقطه عطف این نام‌گذاری‌ها بود؛ جهاد اقتصادی پازلی است که از قطعات مختلف تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، اصلاح الگوی مصرف، همت مضاعف و کار مضاعف تشکیل شده است؛ برای کنار هم قرار گرفتن صحیح قطعات این پازل و ترسیم سپهر روشنی از آینده اقتصادی ایرانی، به نظریه و الگویی مبتکرانه در عرصه اقتصادی نیاز است که مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را می‌‌توان از جمله این نظریه‌های نوآورانه تلقی کرد.

در هیچ یک از مکتوبات و نظریه‌های متداول اقتصادی غرب، الگو و پیشنیه نظری و عملی مشخصی درباره اقتصاد مقاومتی نمی‌توان یافت که برای مشکلات اقتصادی همچون تحریم بانک مرکزی، تحریم صنعت نفت و ... در آن نسخه شفابخشی ارائه شده باشد؛ شاید تحقیقات محرمانه‌ای در این زمینه انجام شده باشد، اما در ترافیک نظریه‌های اقتصادی، قحطی نظریه «اقتصاد مقاومتی» به چشم می‌خورد.

در شرایطی که انبوه الگوهای اقتصادی از حل مسائل اقتصادی امروز ایران عاجز هستند و در حالی که تحریم‌های گسترده غرب علیه کشورمان رو به گسترش است، رهبر معظم انقلاب در آستانه تابستان امسال الگوی الهام‌بخش اقتصاد مقاومتی را برای بار دیگرارائه کردند که تبیین آن می‌تواند انقلاب عظیمی را در عرصه اقتصاد ایران ایجاد کند.

با توجه به تأکید معظم‌له بر لزوم در اولویت قرار دادن الگوها و اصول اقتصاد مقاومتی در ساختار اقتصادی و صنعتی کشور، بدیهی است که در همه حوزه‌های مدیریتی و اجرایی باید مکانیزم‌های این الگوی اقتصادی تببین و محقق شود.

اقتصاد مقاومتی، یک اقتصاد مردمی به شمار می‌رود که بخش خصوصی بازیگر اصلی آن معرفی شده است؛ بر همین اساس است که رهبر معظم انقلاب در تشریح و تبیین ابعاد مختلف اقتصاد مقاومتی خطاب به مسئولان یادآوری کردند: «بخش خصوصى را بايد كمك كرد. اينكه ما «اقتصاد مقاومتى» را مطرح كرديم، خب، خود اقتصاد مقاومتى شرایطى دارد، اركانى دارد؛ يكى از بخش‌هايش همين تكيه‌‌ى به مردم است؛ همين سياست‌هاى اصل 44 با تأكيد و اهتمام و دقت و وسواسِ هر چه بيشتر بايد دنبال شود؛ اين جزو كارهاى اساسى شماست... »

طبیعی است زمانی که مردم در اقتصاد کشور مشارکت داده شوند، از بروز بسیاری از مفسده‌های اقتصادی، رانت‌خواری‌ها و ویژه‌خواری‌ها جلوگیری می‌شود.

یکی از ارکان اصلی در تحقق اقتصاد مقاومتی، حمايت از توليد ملى است؛ برای حمایت از تولید ملی به یک نهضت عظیم ملی نیاز است، همان‌طور که اراده ملی برای حمایت از کیان کشور در تحریم تنباکو و بستن شیر نفت بر روی استعمارگران متجلی شد و همان عزم ملی سرانجام پیروزی انقلاب اسلامی را رقم زد، به همان عزم ملی و نهضت مردمی برای خرید کالای ایرانی نیاز است.

مقام معظم رهبری در بخشی از بیاناتشان در جمع مردم اسفراین تأکید کردند: «... ما بر روى توليد داخلى تكيه كرديم؛ هم در اول امسال و در شعار سال، هم در صحبت‌هایى كه در طول اين چند ماه از اول سال انجام گرفته. خب، توليد داخلى احتياج دارد به مصرف داخلى؛ اين به عهده‌ى مردم است. مصرف خودمان را بايد از توليدات خودمان انتخاب كنيم. اينكه كسانى همه‌اش دنبال مارك‌ها و برندهاى خارجى و اسم‌هاى خارجى باشند، خطاست؛ فرونشاندن يك هوس شخصى است، اما ضربه‌زدن به يك كار عمومى و اصلى است. مصرف داخلى، توليد داخلى را افزايش مي‌دهد؛ توليد داخلى كه افزايش پيدا كرد... بيكارى برطرف مي‌شود... توليد كه رونق بگيرد، يعنى تورم كم بشود، گرانى كم بشود، اشتغال افزايش پيدا كند؛ اينها همه به هم متصل است. يك سر اين قضيه دست ما مردم است، كه مصرف خودمان را چگونه انتخاب كنيم...»

متأسفانه تاکنون بعضا ناهماهنگي و نبود هم‌گرايي در تحقق شعار امسال به چشم می‌خورد؛ به نظر می‌رسد دستان نامریی برای ضربه زدن به توليد داخلي، بازار را بي‌ثبات می‌کنند و طبیعی است که در یک بازار بی‌ثبات اقتصادي، توليد نمی‌تواند سر بلند کند. تبلیغات سطح شهر در حمایت از محصولات خارجی به قدری پر هیاهو و اغواکننده است که هر اراده‌ای برای خرید کالای ایرانی را به سودایی خام تبدیل می‌کند.

مردم به کالای ایرانی بی‌اعتماد شده‌اند و این بی‌اعتمادی، جدای از توطئه‌های خارجی، ثمره بکارگیری سیاست‌های اقتصادی نادرست و سودجویی برخی آقازاده‌ها و پدرخوانده‌های مافیایی است.

با وجودی که بسیاری از کالاهای مرغوب و با کیفیت ایرانی در انواع و نیازهای مختلفی تولید می‌شود، اما فرهنگ غلط «مرغ همسایه غاز است، تولیدکننده ایرانی را ناچار کرده است، تا حیثیت کالای تولیدی خود را با چسباندن مارک تقلبی بر روی آن، به حررج بگذارد تا بتواند مهر کالای تولیدی خود را با برندهای اغواکننده به به دل مشتریان ظاهربینش بیندازد.

در این کارزار که هجمه‌های اقتصادی، کارآیی نظام را نشانه رفته‌اند، نقش دولت در آماده کردن بسترهای مورد نیاز جرقه این نسخه تحول اقتصادی است؛ تا زمانی که نظام بانکی کشور نتواند برای تولیدکنندگان، اعتبار اسنادی (LC) ریالی گشایش کند، تا روزی که وزارت صنعت، معدن و تجارت، خط قرمزی بر کالاهای بی‌کیفیت چینی نکشد، تا زمانی که خصوصی‌سازی جای «خودمانی‌سازی » و «خصولتی‌سازی» را نگیرد، نمی‌توان به آینده بهره‌گیری از تولیدات داخلی امیدوار بود.

رهبر انقلاب اسلامی به‌خوبی موانع پیش روی تحقق تولید ملی را تشریح کردند و به فرصت‌ها و تهدیدهای اقتصادی آگاه هستند و در بیانات‌شان به دولتمردان، اشارات جالبی داشتند؛ امید است دولت با توجه ویژه به تذکرهای رهبری، راه را برای بومی کردن تولید و مصرف کالاهای ایرانی هموارتر سازند. / .

یادداشت از امیرحسین هاشمی‌جاوید