از هفت سنگ تا مارمولک

اما بعد از گذر سال‌ها به تدریج با گسترش صنعت فیلم سازی، فیلم‌های ایرانی نیز رو به پیشرفت گذاشت و این فیلم‌ها گاهی از فیلم‌های غربی اقتباس می‌گرفت و گاهی نیز نشأت گرفته از خلاقیت و ابتکار ایرانی بود. 

با این تفاسیر اگرچه ما با گذر 114 سال از ورود صنعتی به نام سینما در ایران شاهد افتخار آفرینی بی شماری از سینماگرانمان در عرصه‌های بین المللی بوده‌ایم اما آنچه که در این عرصه هنری قابل تأمل است کپی برداری‌های ناشیانه یا بومی سازی از روی فیلم‌های خارجی بوده است.

این اولین بار نیست که در صدا و سیما و یا سینمای ایران سریال یا فیلمی به نمایش در می‌آید که کپی برابر اصلی از روی فیلم‌های هالیوودی است اما شمار این فیلم‌ها بسیار قابل توجه است. از فیلم هایی محبوب ایرانی گرفته تا بی محتواترین آنها اگر تمام سکانس ها و صحنه هایش برگرفته از فیلم های غربی نباشد بالاخره اندکی از محتوای آن با اقتباس از یک فیلم خارجی خواهد بود. البته ناگفته نماند که امروزه بومی کردن و نمونه‌برداری خارجی، یکی از کارهای معمول در سینمای دنیا محسوب می‌شود به طوری که این اتفاق را می توان حتی در فیلم‌های هالیوودی نیز مشاهده کرد.

آژانس شیشه‌ای فیلم جنجال برانگیز و پرفروش سال 1376، ماجرای جانباز بسیجی است که از دوران جنگ، ترکشی در گردنش به یادگار دارد. او برای درمان می‌خواهد که به لندن برود اما برای سفر پول کافی ندارد. دوستش کاظم در صدد تأمین مالی این سفر بر‌می‌آید اما در ادامه داستان با مشکلاتی روبرو می‌شوند که کاظم دست به اسلحه می‌برد تا دوستش را عازم لندن کند اما پس ماجراهای بسیار در هواپیما شهید می‌شود. 

---

ناخدا خورشید، فیلمی جنایی به نویسندگی و کارگردانی ناصر تقوایی که در سال ۱۳۶۵ ساخته شده و بازیگرانی همچون داریوش ارجمند، علی نصیریان، سعید پورصمیمی و پروانه معصومی در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. این فیلم برداشت آزادی است از داستان «داشتن و نداشتن» ارنست همینگوی که به صورت فیلم به کارگردانی هوارد هاکس در سال 1944 به نمایش در آمده است.

---

 

چپ دست نام فیلمی به کارگردانی آرش معیریان است که در اردیبهشت سال ۱۳۸۴ شروع به فیلم برداری شد و در بهمن همان سال بهروی پرده سینما رفت. داستان فیلم در مورد فراموشی دختری است که فراموشی برای او مشکلات عدیده‌ای را به وجود می‌آورد. این فیلم تقلیدی از فیلم کمدی پنجاه قرار اول ساخته پیتر سیگال و با بازی آدام سندلر در سال 2004 میلادی است.

---

مارمولک فیلمی درام-کمدی، به کارگردانی کمال تبریزی، تهیه‌کنندگی منوچهر محمدی و با بازی پرویز پرستویی است که نگاهی ویژه به مسائل و شخصیت های جامعه ایران دارد. این فیلم اقتباسی از فیلم کمدی ما فرشته نیستیم به کارگردانی نیل جردن و با بازی رابرت دنیرو، شن پن و دمی مور در سال 1989 میلادی است. 

---

جیب‌بر‌ خیابان جنوبی نام فیلمی به کارگردانی و نویسندگی سیاوش اسعدی ساختهٔ سال ۱۳۹۰ است. این فیلم با کپی برداری از فیلم اسپانیایی زبان دزدان جنجالی در سینمای ایران بر پا کرد اما کارگردان این فیلم در گفتگو با خبرگزاری مهر این ادعا را رد کرد. 

---

آتش‌بس نام فیلمی به کارگردانی و نویسندگی تهمینه میلانی است. این فیلم داستان زندگی یک زوج است و بر محوریت مشکلات و نزاع ها و دعواهای زوجین تکیه دارد. فیلم آتس بس تقلیدی از فیلم آقا و خانم اسميت به کارگردانی دوگ لیمن است که در سال 2005 ساخته شده است. 

---

زن بدلی عنوان فیلم کمدی ساخته مهرداد میرفلاح در سال 1384 است. این فیلم تقلیدی محض از فیلم مرد خانواده به کارگردانی برت راتنر و بازیگری نیکلاس کیج و تیا لئونی است. داستان این دو فیلم پیرامون مردی است که متوجه می‌شود می‌توانست در سیزده سال پیش تصمیم متفاوتی بگیرد. 

---

من و تو عنوان فیلمی کمدی رمانیتک به کارگردانی محمد بانکی است که بازیگران به نامی مثل الناز شاکردوست و محمدرضا گلزار در آن ایفای نقش می کنند. این فیلم ماجرای دو جوان است که بنا به دلایلی مجبور می‌شوند مدتی نقش نامزدهای یکدیگر را بازی کنند. اما در این میان درگیر ماجراهای مختلفی می‌شوند و پس از مدتی واقعا به یکدیگر علاقه مند می‌شوند. این فیلم تقلیدی از فيلم TheProposal (خواستگاري) به کارگردانی آنی فلچر و با بازی ساندرا بولاك و رايان رينولدز است. 

---

همه چی آرومه فیلمی به کارگردانی مصطفی منصوریار است. فیلم ماجرای چهار جوان را به تصویر می کشد که در اثر خوردن نوعی قارچ از حالت طبیعی خارج شده و با یکدیگر مواجه می شوند و ماجراهای طنزی بین آنها رخ می دهد. این فیلم تقلیدی تمار عيار از فيلم كمدي Hangover (خماري) به کارگردانی تاد فیلیپس محصول سال 2009 است. 

---

فیلم هایی که از روی خارجی ها کپی کردیم

اما لیست فیلم های ایرانی کپی شده از فیلم های خارجی به همین چند مورد خلاصه نمی شود. در زیر تعدادی دیگر از این فیلم ها که با تقلید و کپی برداری از فیلم های خارجی و غربی در ایران ساخته شده است را نام می بریم. 

ناخدا خورشید (ناصر تقوایی)، بید مجنون (مجید مجیدی)، فیلم سه درجه تب (حمیدرضا صلاحمند)، چپ دست (آرش معیریان)، شوخی (همایون اسعدیان)، همه چی آرومه(مصطفی منصوریار)، حقیقت گمشده (محمد احمدی)، آتش بس (تهمینه میلانی)، کافه ستاره( سامان مقدم )، دو خواهر(محمد بانکی)، زن بدلی (مهرداد میر فلاح)، رز زرد (داریوش فرهنگ )، عطش (حسین فرحبخش)، آخرین بندر(حسن هدایت)، بر فراز اسمانهای (محمد علی فردین)، مراد و لاله (صابر رهبر)، مرد حنجره طلایی(مهدی میثاقیه)، چهار راه حوادث (ساموئل خاچیکیان)، میعادگاه خشم (محمدی علی فردین)، هنگامه(ساموئل خاچیکیان)، شب نشینی در جهنم (ساموئل خاچیکیان)، عصیان (ساموئل خاچیکیان)، شوخی نکن دلخور می شم(رضا صفایی)، چرخ وفلک (صابر رهبر)، قصر زرین(محمدعلی فردین)، یاقوت سه چشم(آرماییس آقامالیان)، پنجره (جلال مقدم)، تکیه بر باد (داریوش فرهنگ)، جهنم زیر پای من (رضا صفایی)، فیلم روزهای تاریک (محمدعلی زرندی)

تقلید از روی فیلم های وطنی 

اما تقلید و کپی برداری در فیلم های ایرانی به تقلید از روی فیلم های خارجی هم به تنهایی خلاصه نمی شود. گاهی فیلم هایی ساخته می شوند که تقلیدی از فیلم های ایرانی در دوران گذشته و پیش از انقلاب است. 

 

فیلم شارلاتان به کارگردانی آرش معیریان، تهیه‌کنندگی حسین فرح‌بخش وعبدالله علیخانی و نویسندگی حسین فرح‌بخش ساخته سال 1383 است که به تقلید از فیلم یکه بزن به کارگردانی رضا صفايي است که در سال ۱۳۴۶ ساخته شده است. 

---

عروس فراری فیلمی به کارگردانی و بهرام کاظمی، نویسندگی حسن انصاریان و تهیه کنندگی عبدالله علیخانی و حسین فرح‌بخش ساخته سال ۱۳۸۳ است که در آن سال پر فروش ترین فیلم سال بوده است. این فیلم به شباهت زیادی به فیلم همسفر با کارگردانی مسعود اسداللهی در سال ۱۳۵۴ دارد. 

---

 شاهکار جدیدی در عرصه سریال و مجموعه های تلویزیونی

اما این روزها سریالی از صدا و سیمای ایران پخش می شود که جنجال زیادی را به پا کرده است.  سریال هفت‌سنگ باز تولید سریال "خانواده مدرن" از شبکه ای‌بی‌سی آمریکاست که فریم به فریم آن با همان لوکیشن و با همان شوخی‌‌ها در سریال ایرانی تکرار شده است.