ثبات اقتصادی یا نوسانات سیاسی؟

به گزارش زرین نامه؛ طی روزهای اخیر نرخ ارز روند کاهش را پشت سر گذاشت. به نحوی که این سقوط قیمت ها به مهمترین اخبار اقتصادی روز تبدیل شده بود. در طی همین روند کاهشی بود که نرخ دلار به حدود 2850تومان هم رسید. بر همین مبنا بود که ولی الله سیف ـ رییس کل بانک مرکزی ـ راجع به این جریانات اظهار نظر کرد و گفت:

" ااین کاهش قیمت دلیل منطقی ندارد ونباید نرخ دلار از این بیشتر کاهش پیدا کند و هم اکنون نرخ دلار در بازار به کف خود رسیده است ".

به گفته فعالان بازار ارز، همین اظهارات رییس کل بانک مرکزی واکنش بازار را برانگیخت و موجبات افزایش قیمت دلار تا حدود 2930تا 2940را فراهم آورد.

در رابطه با اتفاقات فوق توجه و بررسی چند نکته لازم و ضروری است:

۱ـ به عقیده اقتصاددانان یکی از مهمترین مولفه های اثر گذار بر سایر بخش های اقتصادی بحث انتظارات است. به طوری که انتظارملاک اصلی ترجیحات و تصمیم گیری ها قرار می گیرد.به این معنی که درک و تحلیل مردم از شرایط آینده و آنچه که در آینده رخ خواهد داد تصمیم گیری های امروز آنان را به طور جدی تحت تأثیر قرار می دهد. به طور مثال اگر پیش بینی فعالان اقتصادی این باشد که حلقه تحریم‌ها در آینده تنگ تر و نقل و انتقالات ارزی با محدودیت های بیشتری مواجه می شود، امروز متقاضی ارز با نرخ بالاتر خواهند شد. به همین ترتیب اگر پیش بینی ها اینگونه باشد که در آینده احتمال رفع و کاهش تحریم ها وجود دارد و نقل و انتقالات ارزی آسان تر می‌شودامروز، خرید و فروش ارز را با نرخ پایین تری انجام می دهند.

۲ـ در زمان تبلیغات انتخاباتی، آقای روحانی بهبود اوضاع اقتصادی را یکی از مهمترین محورهای کاری دولت خود قلمداد می کردند و اذعان داشتند که با شروع به کار دولت ایشان سیاست گذاری و برنامه‌ریزی در راستای مولفه‌های اقتصادی کشور اعم از تورم، نرخ رشد اقتصادی، نرخ سود بانکی بهره‌وری قیمت حامل های انرژی و نرخ ارز با تغییرات معنا داری مواجه خواهد شد و در واقع دولت با تدابیر و برنامه های دقیق اقتصادی خویش به اصلاح ساختاری این ارکان رسیدگی می کند.

بر همین مبنا بعد از اخذ رأی اعتماد کابینه دولت یازدهم، سکان اجرایی کشور به طور رسمی و عملی به دست اعضای هیئت دولت جدید سپرده شد و اکنون زمانی بود که انتظارات مردم شکل گرفت که دولت جدید می بایست به وعده ها و برنامه های اعلام شده همچون اجرایی شدن طرح‌های کاهش نرخ تورم ، پایین آمدن نرخ ارز، حل چالش های چند سال اخیر سیاست خارجی کشور و لغو فشارهای ناعادلانه غرب علیه ایران و... جمه عمل بپوشاند.

به همین دلیل بود که بعد از شروع بکار دولت جدید فضای خوش بینانه ای از طرف فعالان اقتصادی بر بازار به خصوص بازار ارز حاکم شد.

۳ـ با انتشار اخبار سفر آقای روحانی به نیویورک و احتمال مذاکرات ایشان با مقامات آمریکایی و البته خوش بینی زیادی که رسانه ها در اذهان عمومی مبنی بر موفقیت ایشان در لغو تحریم ها ایجاد کرده بودند سبب شد فضای خوش بینانه بر فضای اقتصادی کشور بیش از پیش حکمفرما شود.

همین امر سبب کاهش قیمت دلار تا مرز حدوداً2850تومان برسد. به طوری که رییس کل بانک مرکزی در اظهارات خود ادامه این روند کاهشی را برای اقتصاد کشور مفید فایده نداند.

۴ـ در همین زمینه نکته مهم آنکه نرخ ارز یکی از مهمترین متغیرهای اقتصاد کشور است.به طوری که نوسان این نرخ فارغ از جهت حرکت آن پیامدهای متعددی را برای نظام اقتصاد کشور به همراه دارد.در واقع نوسانات ارزی علاوه بر برهم زدن مبانی معاملات، سبب ایجاد وقفه در فرآیند تجارت اقتصاد ملی می شود.پس در این شرایط است که سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی دیگر قادر به تصمیم گیری صحیح و مطمئن نیستند و خروج از بازار را ترجیح می دهند.

بنابرتن یکی از مهمترین و اصلی ترین وظایف دولت جدید سیاست گذاری مطلوب در جهت ثبات نوسانات ارزی است. به طوری که مسئولان باید اولویت اصلی خود را ثبات قیمت ها در بازار قرار دهند. در همین شرایط است که آینده برای فعالان اقتصادی روشن و قابل پیش بینی خواهد بود.

۵ـ با بررسی دقیق تر جریانات اخیر در بازار ارز به وضوح قابل استنباط است که در شرایط فعلی اقتصاد کشور بیشتر از آنکه درگیر سازو کارهای اقتصادی باشد به مسائل سیاسی گره خورده است.به طوری که یک ملاقات یا حتی سلام و علیک مقامات ارشد ایران با سایر کشور ها قیمت دلار و اقتصاد کشور را زیر رو می کند. مسلما این موضوع بر اقتصاد کشور اثرات بد و مخربی دارد و نشان دهنده سیستم اقتصادی شکننده کشور است.

فاطمه علیزاده؛ کارشناس اقتصادی