تعطیلی‌ مطبوعات‌ بی‌ اعتنایی‌ به‌ مخاطب‌ است

دکتر حسین امامی پژوهشگر حوزه‌ی رسانه‌های نوین با بیان این‌ که اگر سایت‌های خبری جای خالی مطبوعات را پر می‌کنند، چرا در طول سال روزنامه‌ها چاپ می‌شوند و باید زودتر از این‌ها ، رسانه‌های چاپی به تاریخ می‌پیوستند، اظهار کرد: سایت‌ها برای اطلاع‌رسانی خبری خام مفیدند، ولی روزنامه‌ها ، گزارش ، تحلیل و مقاله دارند که ذهن مخاطب را روشن می‌کند و می‌تواند قدرت تحلیل خواننده را افزایش دهد.

او در پاسخ به این‌که آیا در شرایط فعلی مردم در صورت نبودن مطبوعات احساس کمبود می‌کنند؟ بیان کرد: این توجیه مناسبی نیست که مدیران رسانه‌یی بگویند چون در این ایام ، مردم کمتر روزنامه می‌خوانند و به‌ فکر سفر و تفریح هستند پس دو هفته تعطیلی اجباری داشته باشیم. این اقدام یک نوع تحریم و تنبیه خوانندگان روزنامه است. اقدامی که در کمتر کشوری شاهدیم که دو هفته جریان اطلاع‌رسانی در رسانه‌های مکتوب متوقف شود. روزنامه‌ها در خیلی از کشورها در روز تعطیل پایان هفته هم منتشر می‌شوند.

امامی ادامه داد: تعطیلی بودن مطبوعات در نوروز نه‌ تنها به توسعه‌ی رسانه‌یی و فرهنگی، بلکه به اقتصاد کشور هم آسیب می‌زند ؛ چرخه‌ی تولید محتوا ، چاپ روزنامه ، شبکه‌ی توزیع سراسری و حمل و نقل مطبوعات دو هفته تعطیل ‌می‌شود، بنابراین رکود خبری ، لطمه‌ی اقتصادی هم درپی دارد.

او با تأکید بر این‌که تعطیلی نوروزی مطبوعات ، با حرفه‌یی‌گری در امر مطبوعات مغایرت دارد، تصریح کرد: ما بالاجبار مردم را دو هفته از رویدادهای داخلی و بین‌المللی بی‌خبر می‌گذاریم. در نظر بگیرید مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی کشور مانند مقام معظم رهبری و رییس‌جمهور پیام نوروزی می‌دهند و این پیام‌ها قابل تأمل و تحلیل است و باید برای مردم تبیین شوند، ولی خبرها، تحلیل‌ها و مقالات بعد از 14 روز در روزنامه‌ها منتشر می‌شوند. حتی در عرصه‌ی بین‌الملل نیز همین‌طور است. مثلا یک‌بار در سال، رییس‌جمهور آمریکا به‌شکل مستقیم پیام نوروزی خود را که نوعی سیاست آمریکا در قبال ایران است اعلام می‌کند که همه‌ی این‌ها با تأخیر دو هفته‌ای به اطلاع خوانندگان می‌رسد؛ پیامی که با تحلیل گفتمان آن می‌توان رفتار یک ساله‌ی آمریکا در قبال ایران را پیش‌بینی کرد.

او درباره‌ی تأثیر ضعف اقتصادی در منتشر نشدن مطبوعات، گفت: ضعف اقتصادی بی‌شک در این تعطیلی خودخواسته در نوروز تأثیر به‌سزایی دارد و مدیران مطبوعات هم از این بابت نگران هستند؛ ولی وقتی مطبوعات فعال باشند، تبلیغات و آگهی‌های بازرگانی به صداوسیما هجوم نخواهند برد و مطبوعات هم سهمی از آن خواهند داشت. البته نکته‌ی مهم این است که منتشر نشدن مطبوعات در تعطیلات متأسفانه جا افتاده است و بیدار کردن مطبوعات در فصل بهار که تازه به خواب زمستانی‌ می‌روند، همت والایی می‌خواهد.

امامی در پاسخ به این‌که براساس تجربه‌های گذشته به‌نظر می‌رسد اگر روزنامه‌ها در نوروز منتشر شده‌اند به‌دلیل شرایط سیاسی کشور بوده، این دیدگاه تا چه حد درست است؟ تصریح کرد: مطبوعات در کنار صداوسیما می‌توانند شور و حال فضای انتخاباتی را در کشور ایجاد و فراگیر کنند و موجب نشاط سیاسی کشور شوند، بخصوص رویداد مهمی مانند انتخابات که هر چهار سال یک‌بار تکرار می‌شود و قرار است بالاترین مقام اجرایی کشور در آن انتخاب شود. انتشار مطبوعات جلوی بسیاری از شایعات و اخبار ناصحیح را خواهد گرفت. در این ایام، رسانه‌های خارجی از طریق ماهواره‌ها به‌راحتی بازی را در دست خود می‌گیرند. برنامه‌های تلویزیونی کشورمان نیز در این ایام بیشتر حالت سرگرمی دارند تا تحلیلی و خبری. بنابراین به‌راحتی فضا برای خبرهای رسانه‌های خارجی فراهم می‌شود.

او همچنین درباره‌ی تغییر نیاز مردم به مطبوعات نسبت به سال‌های گذشته، یادآوری کرد: تحقیقات نشان داده است و خوانندگان مطبوعات نسبت به مخاطبان تلویزیون، فرهیخته‌تر و فرهنگی‌تر هستند که به تحلیل وقایع اهمیت می‌دهند . سایت‌های خبری هم عمدتا به خبرها می‌پردازند. نتایج تحقیقات مختلف نشان داده که کاربر اینترنت مطالب را صرفا مرور می‌کند و تمام مطلب را نمی‌خواند. بنابراین کاربر صرفا به مرور خبر در سایت‌ها و شبکه‌های خبری تمایل دارد، ولی وقتی متن طولانی‌تر و تحلیلی‌تر شود کاربر برای آن وقت نخواهد گذاشت و مناسب‌ترین رسانه برای تحلیل، یادداشت و مقاله، رسانه‌ی چاپی است. / صراط